Μηλιώνης, Χριστόφορος, 1932-2017

Γεννήθηκε στο Περιστέρι Πωγωνίου, των Ιωαννίνων, το 1932. Φοίτησε στη Ζωσιμαία Σχολή και σπούδασε φιλολογία στο ΑΠ Θεσσαλονίκης. Υπηρέτησε τη μέση εκπαίδευση, στην Ελλάδα και την Κύπρο, ως καθηγητής, γυμνασιάρχης και σχολικός σύμβουλος. Υπήρξε μέλος της ομάδας εργασίας που συνέταξε τα Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γυμνασίου/Λυκείου, και μέλος των εκδοτικών ομάδων των γιαννιώτικων περιοδικών Ενδοχώρα και Δοκιμασία. Αρκετά άρθρα του δημοσιεύτηκαν στην Φιλολογική Καθημερινή και αργότερα στα Νέα. Ήταν σύζυγος της ομότιμης καθηγήτριας της γαλλικής φιλολογίας Τατιάνας Τσαλίκη-Μηλιώνη, και ιδρυτικό μέλος (έχοντας διατελέσει και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου) της Εταιρείας Συγγραφέων.

Στα γράμματα πρωτοπαρουσιάστηκε το1954, με διήγημά του, στο περιοδικό Ηπειρωτική Εστία. Ακολούθησαν τα βιβλία διηγημάτων (θεωρείται από τους σημαντικότερους του είδους στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα): Παραφωνία (1961)· Το πουκάμισο του Κένταυρου (1971)· Τα διηγήματα της Δοκιμασίας (1978)· Το πουκάμισο του Κένταυρου και τ’ άλλα διηγήματα (1982, συγκεντρ. έκδ.)· Καλαμάς κι Αχέροντας (1985)· Χειριστής ανελκυστήρος (1993)· Το μικρό είναι όμορφο (1997)· Τα φαντάσματα του Γιορκ (1999)· Μια χαμένη γεύση (1999)· Η φωτογένεια (2002), Ακροκεραύνια (1976)· Το μοτέλ. Κομμωτής κομητών (2005) , μυθιστορημάτων: Δυτική συνοικία (1980)· Ο Σιλβέστρος (1987), φιλολογικών μελετών, δοκιμίων και μεταφράσεων από τα αρχαία ελληνικά. Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1986), το Βραβείο του περιοδικού Διαβάζω (2000) και το Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2005).

«Κεντρική σημασία σε όλα τα πεζά του Χριστόφορου Μηλιώνη έχει η μνήμη, ο απεριόριστος και αεικίνητος χρόνος της αναθύμησης, της αναπόλησης. `Ολα συμβαίνουν εκεί, καθώς σχεδόν όλες οι ιστορίες του εκκινούν από προσωπικά βιώματα και αναπτύσσονται έπειτα διασταλτικά μέσω της συγγραφικής φαντασίας, με τη χρησιμοποίηση προσώπων που αφηγούνται για λογαριασμό του. Επίσης, κεντρικό ρόλο στις μικρές και μεγάλες ιστορίες του Μηλιώνη παίζει το περιβάλλον, συνήθως ο εξω-αστικός χώρος, η ενδοχώρα των Ιωαννίνων και το φυσικό τοπίο της, εκεί όπου ο ίδιος άρχισε να σχηματίζεται ως συνείδηση και εκεί όπου απέκτησε τα νεανικά και παιδικά του βιώματα, συσχετισμένα σχεδόν πάντοτε με το βαρύ αποτύπωμα της ιστορίας της Κατοχής και του Εμφυλίου, και των δραματικών επιπτώσεών της δράσης της στη ζωή των ανθρώπων. Ως άξιος συνεχιστής μιας πεζογραφικής παράδοσης που ξεκινά από τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και φτάνει ως τον Δημήτρη Χατζή και τον Γιώργο Ιωάννου, στην οποία παράδοση η αίσθηση και η έννοια του γηγενούς, της μητέρας πατρίδας, αποτελούν τον πυρήνα της ποιητικής τους, ο Μηλιώνης αντέταξε ως διαρκέστερο πυρήνα των μυθοπλασιών του την περιοχή της Ηπείρου. Εκεί έστησε το τοπίο της προσωπικής του μυθολογίας. Θρύλοι, ακούσματα δικά του, εικόνες από δημοτικά τραγούδια, παραμύθια, αναμνήσεις που διαπλέουν τον παρελθόντα και παρόντα χρόνο, υπήρξε η πρωταρχική του ύλη. Ο μετρημένος, βασανισμένος, ασκητικός μικρόκοσμος της Ηπείρου έγινε μέσω της λογοτεχνικής του αναπαράστασης ο κόσμος της δημιουργικής φαντασίας που τον έκαναν στη συνέχεια αγαπητικά δικό τους οι αναγνώστες του. Αυτός ο λογοτεχνικός χώρος έγινε, βιβλίο το βιβλίο, το πεδίο της νοσταλγικής του καταφυγής, της κάθαρσης από τη φθορά του αστικού βίου, της λύτρωσης από τον ισοπεδωτικό και απρόσωπο ρυθμό της ζωής στην πόλη. Ακόμα κι όταν δεν κατονομάζεται γεωγραφικά, υπονοείται καθαρά από την υποβλητική περιγραφή του αδρού, ορεινού τοπίου και των αρχέγονων σχέσεων των ανθρώπων. Από την ελεγειακή ψυχική διάθεση όσων έζησαν εκεί σε συνθήκες άκρως λιτοδίαιτες αλλά πλούσιες ως προς την εσωτερική ζωή.


εγγραφές
Έτος Τίτλος Ιδιότητα Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2024 Ακροκεραύνια Συγγραφέας Κίχλη Χαρτόδετο
2023 Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα Συγγραφέας Ιδεολόγιο Χαρτόδετο
2022 Αθηναϊκό μειδίαμα Συγγραφέας Μετρονόμος Χαρτόδετο
2021 Ανθολογία διηγημάτων Συγγραφέας Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2017 Καλαμάς κι Αχέροντας Συγγραφέας Κίχλη Χαρτόδετο
2017 Απο-θέματα Συγγραφέας Νεφέλη Χαρτόδετο
2015 Τόποι της λογοτεχνίας : 134 συγγραφείς καταγράφουν μια ελληνική, προσωπική γεωγραφία Συγγραφέας Εκδόσεις Καστανιώτη Χαρτόδετο
2014 Διετείς διακοπαί : Ένα Χρονικό. Διδασκαλείον Μέσης Εκπαιδεύσεως 1972-1974 Συγγραφέας Βιβλιοπωλείον της Εστίας Χαρτόδετο
2014 Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας Β΄γενικού λυκείου Συγγραφέας Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων Διόφαντος Χαρτόδετο
2012 Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας Α΄ γενικού λυκείου Συγγραφέας Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων Διόφαντος Χαρτόδετο
2011 Γιάννενα: Μια πόλη στη λογοτεχνία Επιμέλεια κειμένου Μεταίχμιο Ebook, PDF
2011 Τα πικρά γλυκά : Ιστορίες Συγγραφέας Μεταίχμιο Ebook, PDF
2009 Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα Συγγραφέας Εκδόσεις Καστανιώτη Σκληρόδετο
2008 Τα πικρά γλυκά : Ιστορίες Συγγραφέας Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2007 Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα : 11-13 Νοεμβρίου 2005, Χαλκίδα, θέατρο Παπαδημητρίου Εισήγηση Διάμετρος Χαρτόδετο
2007 Το βλέμμα της Μέδουσας : Ερμηνευτικά δοκίμια Συγγραφέας Αθηνά Σοκόλη Χαρτόδετο
2006 Με τον ρυθμό της ψυχής : Αφιέρωμα στον Γιώργο Ιωάννου Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
2005 Ιστορία: Αγροτικές εξεγέρσεις στη Λευκάδα. Πεζογραφία: Χριστόφορος Μηλιώνης. Μουσικολογία: Μάρκος Φ. Δραγούμης : Πρακτικά Η΄ συμποσίου: Πνευματικό κέντρο δήμου Λευκάδας: Γιορτές Λόγου και Τέχνης: Λευκάδα 31 Ιουλίου, 1-2 Αυγούστου 2003 Εισήγηση Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών Χαρτόδετο
2005 Νάνι, τ' άνθι των ανθώ : Ωδή στην μητέρα Συγγραφέας Ίνδικτος Σκληρόδετο
2005 Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία : Κείμενα πολιτικής βιβλίου Συγγραφέας Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός Χαρτόδετο
2005 Εισαγωγή στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη : Επιλογή κριτικών κειμένων Συγγραφέας Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Χαρτόδετο
2005 Το μοτέλ : Κομμωτής κομητών Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
2004 La nouvelle Grecque : Genèse et évolution Συγγραφέας Νεφέλη Χαρτόδετο
2004 Το χρονικό του Κέδρου : 1954-2004 Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
2004 Μετρημένα λόγια Συγγραφέας Αλεξάνδρεια Χαρτόδετο
2003 Λογοτεχνικό μηνολόγιο Συγγραφέας Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2002 Το διήγημα Συγγραφέας Σαββάλας Χαρτόδετο
2002 Αποταμίευμα ποιητικής ύλης : Μεταφράσεις αρχαίων κειμένων: Από τον 8ο αι. π.Χ. ως τον 2ο αι. μ.Χ. Μετάφραση, Ανθολόγος Γαβριηλίδης Χαρτόδετο
2002 Σύγχρονη ελληνική πεζογραφία : Διεθνείς προσανατολισμοί και διασταυρώσεις Συγγραφέας Αλεξάνδρεια Χαρτόδετο
2002 Η πόλις άδουσα : Ανθολόγιο ηπειρώτικης πεζογραφίας Συγγραφέας Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων Χαρτόδετο
2002 Η φωτογένεια Συγγραφέας Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2002 Γιάννενα: Μια πόλη στη λογοτεχνία Επιμέλεια κειμένου Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2002 Τα διηγήματα της δοκιμασίας Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
2001 Μια πόλη, ένας συγγραφέας Συγγραφέας Μίνωας Χαρτόδετο
2001 Φώτα ολόφωτα : Ένα αφιέρωμα στον Παπαδιαμάντη και τον κόσμο του Συγγραφέας Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) Χαρτόδετο
1999 Μια χαμένη γεύση Συγγραφέας Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα (ΔΟΛ) Χαρτόδετο
1999 Τα φαντάσματα του Γιορκ : Διηγήματα Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1998 Ήπειρος : Αισθητική περιπλάνηση στο χώρο Επιμέλεια κειμένου Σύνολο Σκληρόδετο
1997 Το μικρό είναι όμορφο : Μικρές ιστορίες, μικρά ταξίδια, μετρημένα λόγια Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1996 Kalamas and Acheron Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1996 Η μεσοπολεμική πεζογραφία : Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο 1914-1939 Επιμέλεια κειμένου Αθηνά Σοκόλη Δερματόδετο
1996 Η μεταπολεμική πεζογραφία : Από τον πόλεμο του 40 ως τη δικτατορία του 67 Επιμέλεια κειμένου Αθηνά Σοκόλη Δερματόδετο
1996 Πρακτικά Α' διεθνούς συνεδρίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη : Σκιάθος, 20-24 Σεπτεμβρίου 1991 Εισήγηση Δόμος Χαρτόδετο
1994 Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1994 Σημαδιακός κι αταίριαστος Συγγραφέας Νεφέλη Χαρτόδετο
1994 Το αγκαθερό φορτίο Επιμέλεια κειμένου Νεφέλη Χαρτόδετο
1993 Καλαμάς κι Αχέροντας : Διηγήματα Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1993 Χειριστής ανελκυστήρος : Διηγήματα Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1991 Με το νήμα της Αριάδνης : Μεταπολεμική πεζογραφία: Ερμηνεία κειμένων Συγγραφέας Αθηνά Σοκόλη Χαρτόδετο
1988 Ο Σιλβέστρος : Μυθιστόρημα Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1985 Δυτική συνοικία Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
1983 Υποθέσεις : Δοκίμια Συγγραφέας Εκδόσεις Καστανιώτη Χαρτόδετο
1983 Το πουκάμισο του Κένταυρου και τ' άλλα διηγήματα Συγγραφέας Θεμέλιο Χαρτόδετο
1981 Ακροκεραύνια Συγγραφέας Κέδρος Χαρτόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2024 Ακροκεραύνια Κίχλη Χαρτόδετο
2023 Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα Ιδεολόγιο Χαρτόδετο
2022 Αθηναϊκό μειδίαμα Μετρονόμος Χαρτόδετο
2021 Ανθολογία διηγημάτων Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2017 Καλαμάς κι Αχέροντας Κίχλη Χαρτόδετο
2017 Απο-θέματα Νεφέλη Χαρτόδετο
2015 Τόποι της λογοτεχνίας : 134 συγγραφείς καταγράφουν μια ελληνική, προσωπική γεωγραφία Εκδόσεις Καστανιώτη Χαρτόδετο
2014 Διετείς διακοπαί : Ένα Χρονικό. Διδασκαλείον Μέσης Εκπαιδεύσεως 1972-1974 Βιβλιοπωλείον της Εστίας Χαρτόδετο
2014 Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας Β΄γενικού λυκείου Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων Διόφαντος Χαρτόδετο
2012 Κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας Α΄ γενικού λυκείου Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων Διόφαντος Χαρτόδετο
2011 Τα πικρά γλυκά : Ιστορίες Μεταίχμιο Ebook, PDF
2009 Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα Εκδόσεις Καστανιώτη Σκληρόδετο
2008 Τα πικρά γλυκά : Ιστορίες Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2007 Το βλέμμα της Μέδουσας : Ερμηνευτικά δοκίμια Αθηνά Σοκόλη Χαρτόδετο
2006 Με τον ρυθμό της ψυχής : Αφιέρωμα στον Γιώργο Ιωάννου Κέδρος Χαρτόδετο
2005 Νάνι, τ' άνθι των ανθώ : Ωδή στην μητέρα Ίνδικτος Σκληρόδετο
2005 Οι παπαγάλοι δεν διαβάζουν βιβλία : Κείμενα πολιτικής βιβλίου Gutenberg - Γιώργος & Κώστας Δαρδανός Χαρτόδετο
2005 Εισαγωγή στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη : Επιλογή κριτικών κειμένων Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης Χαρτόδετο
2005 Το μοτέλ : Κομμωτής κομητών Κέδρος Χαρτόδετο
2004 La nouvelle Grecque : Genèse et évolution Νεφέλη Χαρτόδετο
2004 Το χρονικό του Κέδρου : 1954-2004 Κέδρος Χαρτόδετο
2004 Μετρημένα λόγια Αλεξάνδρεια Χαρτόδετο
2003 Λογοτεχνικό μηνολόγιο Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2002 Το διήγημα Σαββάλας Χαρτόδετο
2002 Σύγχρονη ελληνική πεζογραφία : Διεθνείς προσανατολισμοί και διασταυρώσεις Αλεξάνδρεια Χαρτόδετο
2002 Η πόλις άδουσα : Ανθολόγιο ηπειρώτικης πεζογραφίας Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ιωαννίνων Χαρτόδετο
2002 Η φωτογένεια Μεταίχμιο Χαρτόδετο
2002 Τα διηγήματα της δοκιμασίας Κέδρος Χαρτόδετο
2001 Μια πόλη, ένας συγγραφέας Μίνωας Χαρτόδετο
2001 Φώτα ολόφωτα : Ένα αφιέρωμα στον Παπαδιαμάντη και τον κόσμο του Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) Χαρτόδετο
1999 Μια χαμένη γεύση Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα (ΔΟΛ) Χαρτόδετο
1999 Τα φαντάσματα του Γιορκ : Διηγήματα Κέδρος Χαρτόδετο
1997 Το μικρό είναι όμορφο : Μικρές ιστορίες, μικρά ταξίδια, μετρημένα λόγια Κέδρος Χαρτόδετο
1996 Kalamas and Acheron Κέδρος Χαρτόδετο
1994 Αφιέρωμα στον Αλέξανδρο Κοτζιά Κέδρος Χαρτόδετο
1994 Σημαδιακός κι αταίριαστος Νεφέλη Χαρτόδετο
1993 Καλαμάς κι Αχέροντας : Διηγήματα Κέδρος Χαρτόδετο
1993 Χειριστής ανελκυστήρος : Διηγήματα Κέδρος Χαρτόδετο
1991 Με το νήμα της Αριάδνης : Μεταπολεμική πεζογραφία: Ερμηνεία κειμένων Αθηνά Σοκόλη Χαρτόδετο
1988 Ο Σιλβέστρος : Μυθιστόρημα Κέδρος Χαρτόδετο
1985 Δυτική συνοικία Κέδρος Χαρτόδετο
1983 Υποθέσεις : Δοκίμια Εκδόσεις Καστανιώτη Χαρτόδετο
1983 Το πουκάμισο του Κένταυρου και τ' άλλα διηγήματα Θεμέλιο Χαρτόδετο
1981 Ακροκεραύνια Κέδρος Χαρτόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2002 Αποταμίευμα ποιητικής ύλης : Μεταφράσεις αρχαίων κειμένων: Από τον 8ο αι. π.Χ. ως τον 2ο αι. μ.Χ. Γαβριηλίδης Χαρτόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2011 Γιάννενα: Μια πόλη στη λογοτεχνία Μεταίχμιο Ebook, PDF
2002 Γιάννενα: Μια πόλη στη λογοτεχνία Μεταίχμιο Χαρτόδετο
1998 Ήπειρος : Αισθητική περιπλάνηση στο χώρο Σύνολο Σκληρόδετο
1996 Η μεσοπολεμική πεζογραφία : Από τον πρώτο ως τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο 1914-1939 Αθηνά Σοκόλη Δερματόδετο
1996 Η μεταπολεμική πεζογραφία : Από τον πόλεμο του 40 ως τη δικτατορία του 67 Αθηνά Σοκόλη Δερματόδετο
1994 Το αγκαθερό φορτίο Νεφέλη Χαρτόδετο
Έτος Τίτλος Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
Δεν βρέθηκαν έργα
Έτος Τίτλος Ιδιότητα Εκδοτικός Οίκος Δέσιμο
2007 Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα : 11-13 Νοεμβρίου 2005, Χαλκίδα, θέατρο Παπαδημητρίου Εισήγηση Διάμετρος Χαρτόδετο
2005 Ιστορία: Αγροτικές εξεγέρσεις στη Λευκάδα. Πεζογραφία: Χριστόφορος Μηλιώνης. Μουσικολογία: Μάρκος Φ. Δραγούμης : Πρακτικά Η΄ συμποσίου: Πνευματικό κέντρο δήμου Λευκάδας: Γιορτές Λόγου και Τέχνης: Λευκάδα 31 Ιουλίου, 1-2 Αυγούστου 2003 Εισήγηση Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών Χαρτόδετο
1996 Πρακτικά Α' διεθνούς συνεδρίου για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη : Σκιάθος, 20-24 Σεπτεμβρίου 1991 Εισήγηση Δόμος Χαρτόδετο