Η Ξανθή Τζένη Θ. Κατσαρή-Βαφειάδη είναι φιλόλογος, πτυχιούχος του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Εργάστηκε στη Λαϊκή Επιμόρφωση, στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση και στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Υπήρξε αρχισυντάκτρια του περιοδικού της ΝΕΛΕ Ροδόπης «Εποχές» και των περιοδικών εκδόσεων της εφημερίδας «Παρατηρητής της Θράκης» υπό τον γενικό τίτλο «Ζω», ενώ εξακολουθεί να έχει την επιμέλεια των λογοτεχνικών αφιερωμάτων, έντυπων και ηλεκτρονικών, της ίδιας εφημερίδας. Έχει σχεδιάσει και επιμεληθεί σειρά εκδόσεων που αφορούν στον πολιτισμό και στη νεότερη ιστορία της Θράκης, μεγάλος αριθμός των οποίων έχει εκδοθεί από τις εκδόσεις «Παρατηρητής της Θράκης». Επίσης, επί σειρά ετών, υπήρξε επιμελήτρια των προγραμμάτων των θεατρικών παραστάσεων του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κομοτηνής.