Ο Ηλίας Ηλιού γεννήθηκε στο Κάστρο της Λήμνου τον Μάιο του 1904. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρωτοδιορίστηκε δικηγόρος στο Πρωτοδικείο Μυτιλήνης το 1928. Η πρώτη του επαφή με την πολιτική, ήταν το 1923, όταν ως φοιτητής εντάχθηκε στη νεολαία του κόμματος του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, με το οποίο πολιτεύτηκε αργότερα στο νομό Λέσβου, το 1932 και 1936. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, πήρε ενεργά μέρος στην αντίσταση ως αντάρτης του ΕΑΜ. Το 1945 έγινε μέλος του ΚΚΕ. Λόγω της πολιτικής του δράσης στα ταραγμένα μετεμφυλιακά χρόνια εξορίστηκε από το 1947 έως το 1951. Το 1951 εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ στην Εκλογική περιφέρεια Λέσβου-Λήμνου αν και ήταν εξόριστος, αλλά η εκλογή του ακυρώθηκε. Εκλέχτηκε ξανά το 1956 και στη συνέχεια σε όλες τις επόμενες εκλογές.