Είναι μύθος ή πραγματικότητα η παγκοσμιοποίηση; Η παγκοσμιοποίηση είναι πέραν κάθε αμφιβολίας μια νέα πραγματικότητα. Δεν είναι, όμως, η κρίσιμη καθολική πραγματικότητα για την οποία τόσοι μιλούν. Ως προς τα ζητήματα, πρώτον, της παραγωγής και του εμπορίου, η παγκοσμιοποίηση φαίνεται να είναι μια ισχυρή πραγματικότητα. Ως προς τα ζητήματα, δεύτερον, του χρήματος και της πίστης, η παγκοσμιοποίηση είναι πραγματικότητα και μύθος μαζί. Ως προς τα μείζονα, όμως, ζητήματα του πολέμου, της διεθνούς ασυνόμευσης και της ειρήνης, η παγκοσμιοποίηση είναι απλώς ένας μύθος. Εδώ, υπάρχει σαφέστατα και εθνικό έδαφος και εθνικό κέντρο και το κόκκινο χρώμα της αστερόεσσας στον χάρτη του πλανήτη.
Η γεωπολιτική θεωρία του τέλους του 19ου αιώνα αποτέλεσε ένα πλαίσιο επεξεργασίας ιδεών για τα στρατηγικά συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής. Η γεωπολιτική θεωρία του τέλους του 20ου αιώνα αποτελεί ένα πλαίσιο επεξεργασίας ιδεών για τα στρατηγικά συμφέροντα των Μεγάλων Δυνάμεων (παλαιών και νέων μορφωμάτων) της εποχής.
Το διαρκές ερώτημα των διεθνών σχέσεων, δηλαδή το ερώτημα "συνεργασία ή σύγκρουση;" εξετάζεται στο παρόν πόνημα υπό τους περιορισμούς που θέτουν η αυστηρή γεωπολιτική συνθήκη και οι αυστηροί όροι του γεωπολιτικού παιγνίου.