Η τριμερής διάκριση των λειτουργιών της φυλάκισης, που παγιώνεται αναφορικά με τον Μεσαίωνα, σε φυλάκιση ως προσωρινή κράτηση (custodial imprisonment), φυλάκιση ως εξαναγκασμός για τέλεση ή παράλειψη κάποιας πράξης (coercive imprisonment) και τέλος φυλάκιση ως τιμωρία (ποινή) (punitive imprisonment), χωρίς να εξαντλεί τις πρακτικές όψεις του θεσμού, υποδεικνύει τις λειτουργικές χρήσεις του, μέχρι τη νεωτερική του εγκαθίδρυση. Η ανάλυση, που επιχειρείται με την έκθεση αυτόνομων θεματικών ενοτήτων, υποδεικνύει τη σταδιακή αποψίλωση της λειτουργίας του εξαναγκασμού. Η φιλελευθεροποίηση του πεδίου της έκτισης της ποινής της φυλάκισης προκύπτει κατά τη διέλευση από την παροχή προνομίων στη διαμόρφωση των ευεργετημάτων και, εντέλει, την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των κρατουμένων.