Με το νόμο 5104/2024, με τίτλο «Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας και άλλες διατάξεις», εισήχθη ένα νέο, σύγχρονο πλαίσιο στη φορολογική διοίκηση της χώρας, αντικαθιστώντας τον ν.4987/2022, ο οποίος είχε κυρώσει και κωδικοποιήσει τον ν.4174/2013. Ο ισχύων Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ) αναδιαμόρφωσε τη σχέση των φορολογουμένων με τη Φορολογική Διοίκηση, προσδιορίζοντας με σαφήνεια τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους σε όλα τα στάδια της φορολογικής διαδικασίας.
Ο ν.5104/2024 καθόρισε τη διαδικασία προσδιορισμού, βεβαίωσης και είσπραξης των δημοσίων εσόδων, απλοποιώντας το σύστημα κυρώσεων σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. Μία από τις σημαντικότερες καινοτομίες του υπήρξε η ψηφιοποίηση της φορολογικής διαδικασίας, μέσω αξιοποίησης σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων και εφαρμογών.
Παράλληλα, θεσπίστηκαν σαφή χρονικά όρια για τη διάρκεια των φορολογικών ελέγχων, με βασικό όριο το ένα έτος από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου, ενισχύοντας έτσι την ασφάλεια δικαίου και τη διαφάνεια.
Τέλος, ο ν.5104/2024 ρύθμισε επίσης ειδικότερα ζητήματα που αφορούσαν τις εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου, τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, καθώς και τις διαδικασίες ψηφιακής κοινοποίησης, με στόχο την εξοικονόμηση διοικητικού χρόνου και πόρων και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς τη Φορολογική Διοίκηση.
Δομή και περιεχόμενο του ν.5104/2024:
Ο Κώδικας αποτελείται από 86 άρθρα, κατανεμημένα σε δεκατρία μέρη και Παράρτημα, τα οποία καλύπτουν όλο το φάσμα της φορολογικής διαδικασίας:
• Μέρος Α (άρθρα 1-9): Γενικές διατάξεις, ορισμοί, πεδίο εφαρμογής, κοινοποίηση πράξεων.
• Μέρος Β (άρθρα 10-12): Φορολογικό Μητρώο, αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας.
• Μέρος Γ (άρθρα 13-21): Τήρηση λογιστικών αρχείων, παροχή πληροφοριών, φορολογικό απόρρητο.
• Μέρος Δ (άρθρα 22-24): Υποβολή και τροποποίηση φορολογικών δηλώσεων.
• Μέρος Ε (άρθρα 25-26): Προεγκρίσεις τιμολόγησης ενδοομιλικών συναλλαγών.
• Μέρος ΣΤ (άρθρα 27-35): Φορολογικός έλεγχος, έμμεσες μέθοδοι ελέγχου, διοικητική συνδρομή.
• Μέρος Ζ (άρθρα 36-39): Προσδιορισμός φόρου, χρόνοι παραγραφής.
• Μέρος Η (άρθρα 40-51): Είσπραξη φόρου, μέτρα διασφάλισης του Δημοσίου, αναγκαστική εκτέλεση, συνδρομή στην είσπραξη απαιτήσεων.
• Μέρος Θ (άρθρα 52-71): Επιβολή τόκων, πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις.
• Μέρος Ι (άρθρα 72-74): Ειδικές διοικητικές διαδικασίες, ενδικοφανής προσφυγή.
• Μέρος ΙΑ (άρθρα 75-78): Φορολογικό πιστοποιητικό.
• Μέρος ΙΒ (άρθρα 79-82): Εγκλήματα φοροδιαφυγής και αντιμετώπισή τους.
• Μέρος ΙΓ (άρθρα 83-86): Εξουσιοδοτικές, μεταβατικές, τελικές και καταργούμενες διατάξεις.
Η παρούσα έκδοση:
Η δίτομη έκδοση με τίτλο «Φορολογική Διαδικασία κατά το ν.5104/2024 – Θεωρία, Νομολογία, Πράξη» αποτελεί το πληρέστερο βοήθημα για κάθε επαγγελματία λογιστή-φοροτεχνικό, δικηγόρο ή ερευνητή της οικονομικής επιστήμης. Το έργο περιλαμβάνει:
• Αναλυτική κατ’ άρθρο παρουσίαση του ισχύοντος ΚΦΔ (ν.5104/2024 – κωδικοποιημένος με ν. 5222/2025), πλήρως ενημερωμένη με την πρόσφατη απόφαση Α.1134/2025.
• Ενημερωμένη με την Ε.2059/2025 σχετικά με την επιβολή προστίμων για τις διαδικαστικές παραβάσεις του ΚΦΔ.
• Περισσότερα από 160 πρακτικά παραδείγματα, που αποσαφηνίζουν την εφαρμογή των διατάξεων.
• Περισσότερους από 40 χρηστικούς πίνακες, με έμφαση στα πρόστιμα ανά παράβαση, τόσο βάσει του νέου Κώδικα όσο και του προϊσχύοντος ν.4987/2022.
Η έκδοση αποτελεί πολύτιμο εργαλείο αναφοράς για την καθημερινή επαγγελματική πρακτική, αλλά και ουσιαστική συμβολή στην κατανόηση και ορθή εφαρμογή του φορολογικού πλαισίου.
