Κοινός τόπος είναι ότι, αν θέλουμε να αποτρέψουμε την άνοδο της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς, χρειαζόμαστε λύσεις στα καθημερινά προβλήματα των ανθρώπων προκειμένου να αφαιρέσουμε την καύσιμη ύλη αυτής της τάσης. Φτάνει αυτό; Το επιχείρημα του βιβλίου είναι ότι δεν φτάνει. Οι άμεσες λύσεις στους χαμηλούς μισθούς ή στη στεγαστική κρίση χρειάζεται να συνδεθούν με ένα αφήγημα για βιώσιμες κοινωνίες, ώστε να ξαναβρεθεί το νήμα της προοδευτικής προοπτικής.
Παραδόξως, η κλιματική κρίση αναδεικνύει τους τρεις κύριους άξονες ενός νέου αφηγήματος – παραγωγή, αναδιανομή και δημοκρατία. Η κλιματική κρίση δεν αντιμετωπίζεται χωρίς αλλαγή του παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου, ούτε χωρίς καταπολέμηση των ανισοτήτων. Οι «συλλογικές λύσεις» δεν είναι άπιαστο όνειρο: αντίθετα, είναι απολύτως αναγκαίες για την αντιμετώπιση των προκλήσεων. Πρέπει να εστιάσουμε και πάλι σε όλα αυτά που αφορούν όλους μας, σε όλα αυτά που πρέπει να γίνουν αντικείμενο συλλογικής επιθυμίας, συλλογικής βούλησης, συλλογικών αποφάσεων.
Τα τρία κεντρικά κεφάλαια του βιβλίου –Ανισότητες, Πράσινο και Τεχνολογία– σκιαγραφούν βασικούς πυλώνες μιας βιώσιμης κοινωνίας. Στο πρώτο κεφάλαιο –Ισχύς–, υποστηρίζεται ότι η πορεία εφαρμογής του αφηγήματος βασίζεται σε μια ριζική μεταστροφή ισχύος υπέρ του κόσμου της εργασίας και όχι μόνο. Στο τελευταίο –Εκπροσωπήσεις–, εξετάζεται η πολιτική της εκπροσώπησης μιας νέας κοινωνικής πλειοψηφίας.
Είκοσι χρόνια μετά τις Αξίες και την Αξία της Αριστεράς, γράφω και πάλι ένα βιβλίο για την Αριστερά. Αυτή τη φορά, όχι σε συνθήκες νεοφιλελεύθερης ηγεμονίας, αλλά σε ένα πολύ ρευστό πλαίσιο με πολλούς κινδύνους. Υπάρχει η ίδια ελπίδα ότι οι αριστερές αξίες μπορούν να μετατραπούν σε εφαρμόσιμες πολιτικές για ένα βιώσιμο μέλλον• η ίδια αυτοπεποίθηση ότι τα επιχειρήματα ‒αν και, ίσως, όχι καθοριστικά‒ μπορούν να κάνουν τη διαφορά• η ίδια πεποίθηση ότι οι άνθρωποι, υπό τις κατάλληλες συνθήκες, μπορούν να λύσουν συλλογικά τα προβλήματά τους.
Ε.Τ.

***

Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος γεννήθηκε το 1960 στο Ρότερνταμ. Σπούδασε Οικονομικά, Πολιτική και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Οικονομικά της Ανάπτυξης στο Σάσεξ, και ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στα Οικονομικά στην Οξφόρδη το 1989.
Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο του Κεντ και στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 2010 είναι καθηγητής Οικονομικής Επιστήμης και Φιλοσοφίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Το 2012 εκλέχθηκε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν υπουργός Οικονομικών και επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ από τον Ιούλιο του 2015 έως τον Ιούλιο του 2019.
Σήμερα είναι βουλευτής Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών της Νέας Αριστεράς και Συντονιστής Οικονομικής Πολιτικής του κόμματος.
Εκτός από τις ακαδημαϊκές του δημοσιεύσεις, τα τελευταία βιβλία του είναι τα: Στο κόκκινο σακίδιο (Πόλις, 2021) και Με την πλάτη στον τοίχο – Διαπραγματεύσεις για την οικονομία και την κοινωνία, 2015-2019 (Θεμέλιο, 2022).