30 Σεπτεμβρίου 1943. Όσα γυναικόπαιδα του Λειβαδά συνέλαβαν μας ανάγκασαν να περπατήσουμε μέχρι τη Σούγια, με προορισμό τη Φυλακή της Αγιάς Χανίων και τελικά το Νταχάου. Γενναία παρέμβαση του Επισκόπου Αγαθάγγελου Ξηρουχάκη εμπόδισε την τελευταία στιγμή τη μετάβασή μας στη Γερμανία. Περί το τέλος Οκτωβρίου έγινε η απελευθέρωση από τη Φυλακή. Ένα τραγικό επεισόδιο: Στη βρύση του Λειβαδά βρέθηκε ένας γάιδαρος με σαμάρι. Ένας στρατιώτης τον τράβηξε προς το μέρος που με μεγάλη δυσκολία και υποβασταζόμενη στεκόταν η Μαίρη, την οποία είχαν τραυματίσει βαριά στο στήθος οι Γερμανοί το πρωί της ημέρας εκείνης. Μας έκαμε νόημα, τη βοηθήσαμε και κάθισε στον γάιδαρο. Ένας άλλος όμως (φαίνεται πως ήταν ο αρχηγός της ομάδας) την άρπαξε με βία και την έριξε χάμω. Άρχισε ένας άγριος καυγάς μεταξύ των δύο στρατιωτικών, ενώ βοηθήθηκε η Μαίρη να σταθεί όρθια. Τη στιγμή εκείνη την κρατούσαμε μια γυναίκα από το δεξί χέρι και εγώ από το αριστερό. Και συνέβη αυτό που έχει εγγραφεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου και επανέρχεται ακόμη ως μια διαβίου τραυματική εμπειρία. Ο εξαγριωμένος στρατιωτικός πλησίασε τη Μαίρη, τοποθέτησε το πιστόλι του κάτω από το σαγόνι της και πυροβόλησε! Άρπαξε ύστερα το νεκρό κορμί της, το πέταξε στην άκρη της πλατείας και διέταξε συνέχιση της πορείας. Μόλις που πρόφθασα να ρίξω λίγο νερό στο κορμί μου με τα αίματα της Μαίρης. Όμως κανένα νερό έκτοτε και μέχρι σήμερα δεν κατάφερε να απομακρύνει από τη μνήμη μου την αίσθηση της αιματοπληξίας και το βίωμα της θηριώδους βαρβαρότητας με θύμα τη δεκαεξάχρονη Μαίρη… Απορία: Εφαρμόσθηκε στον Λειβαδά το πρόγραμμα Τ4 του Χίτλερ; Πρόκειται για το πρόγραμμα εκείνο, την έναρξη εφαρμογής του οποίου στη Γερμανία διέταξε ο Χίτλερ την 1η Σεπτεμβρίου 1939. Το φρικτό πρόγραμμα που εφαρμόσθηκε σε παιδιά και ενήλικες της Γερμανίας, που επειδή έπασχαν από σοβαρές ασθένειες ή αναπηρίες, χαρακτηρίζονταν ως «αντιπαραγωγικά μέλη της εθνικής κοινότητας» και οδηγούνταν σε ειδικά ιδρύματα, όπου ακολουθούσε δολοφονία και αποτέφρωση. Αναφέρεται ότι μέχρι το καλοκαίρι του 1941 είχαν εξοντωθεί περίπου 70.000 άνθρωποι. Φαίνεται ότι το πρόγραμμα εφαρμόσθηκε και στον Λειβαδά της Κρήτης! Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΗΣ ΜΑΙΡΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΣΕΙΡΑΔΑΚΗ [Από το ολοκαύτωμα του Λειβαδά της Κρήτης που άρχισε στις 29 Σεμτεμβρίου 1943] Αλέξανδρος Κ. Παπαδερός