Η ζωή του Δερβενιώτη όρισε και ορίστηκε από το λαϊκό μεταπολεμικό τραγούδι, ενώ τη σημάδεψαν γεγονότα, τόποι, σταθμοί και προσωπικότητες της ελληνικής δισκογραφίας. Το «μαύρο τραγούδι» της δεκαετίας του ’50. Η Columbia. Η Odeon, μετέπειτα Minos. To Μπαράκι του Μάριου, τα πάλκα όπου «δεν σταμάταγες ούτε για να αλλάξεις τη χορδή που έσπαγε». Η Ευτυχία. Ο Καζαντζίδης. Η παραγωγικότατη συνεργασία με τον Βίρβο. Η επιμονή στους βυζαντινούς δρόμους. Ο πόλεμος από τις εταιρείες. Η ΕΜΣΕ και το όνειρο της αυτοδιαχείρισης. «Παράπονα και κλάματα» και «Άλλα μου λέν’ τα μάτια σου», «Ένα πιάτο άδειο στο τραπέζι» και «Βάλ’ το κόκκινο φουστάνι». Οι χαρές και οι λύπες ενός λαού «που γλεντάει κλαίγοντας και κλαίει γελώντας».
Το 2022 έκλεισαν εκατό χρόνια από τη γέννηση του συνθέτη. Το 2024 είκοσι χρόνια από τον θάνατό του. Επέτειοι-αφορμή για να ξετυλιχτεί το νήμα μιας σημαδιακής εποχής της ελληνικής δισκογραφίας, ζωντανεύοντας παράλληλα το «ταπεινό μεγαλείο» που ήταν ο Θόδωρος Δερβενιώτης.
