Η γιαγιά είναι σοφή και συνετή, αλλά και λίγο δύστροπη, ενώ η Σοφία είναι αυθόρμητη και ευμετάβλητη. Κάνουν βόλτες σε ακτές και δάση παρέα οι δυο τους, φτιάχνουν βάρκες από φλοιούς δέντρων, δημιουργούν μια μικρογραφία της Βενετίας, γράφουν μια ευφάνταστη μελέτη για τα τοπικά έντομα και κάνουν μεγάλες συζητήσεις για θέματα που έχουν σημασία τόσο για μικρούς όσο και για μεγάλους: τη ζωή, τον θάνατο, τη φύση του Θεού και της αγάπης. Στο Βιβλίο του καλοκαιριού η Γιάνσον δημιουργεί έναν ολόκληρο κόσμο, γεμάτο ποικίλες χαρές και λύπες της ζωής.
Η Τούβε Γιάνσον, της οποίας το κόμιξ και τα βιβλία του κόσμου των Μούμιν της έφεραν διεθνή αναγνώριση, έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της σε ένα νησί σαν αυτό που περιγράφει στο Βιβλίο του καλοκαιριού, ένα βιβλίο στενής παρατήρησης των ήχων, των εικόνων και των αισθήσεων εν μέσω της καλοκαιρινής φύσης.