Ὁ Κ. Μὰρξ παρατηρεῖ ὅτι ἕνα ἐμπόρευμα δύναται νὰ ἀνταλλαγεῖ μὲ κάποιο ἄλλο σὲ διάφορες ἀναλογίες. «Ἐν τούτοις ἡ ἀνταλλακτική του ἀξία παραμένει ἀναλλοίωτη, ὅπως καὶ ἄν αὐτὴ ἐκφρασθεῖ, σὲ Χ ποσότητα τσιγάρων, Ψ ποσότητα μεταξιοῦ, Ω ποσότητα χρυσοῦ καὶ οὕτω καθ’ ἑξῆς. Πρέπει ἑπομένως αὐτὴ νὰ ἔχει περιεχόμενο διαφορετικὸ τῶν παραπάνω ἐκδηλώσεων.» Τὸ περιεχόμενο αὐτὸ σύμφωνα μὲ τὸν Κ. Μὰρξ εἶναι ἡ ἀναγκαία ποσότητα τῆς ἁπλῆς ἐργασίας γιὰ τὴν παραγωγὴ τοῦ ἐμπορεύματος.

Ἀναμφισβήτητα ὑπάρχει κάτι διακριτὸ στὶς διάφορες ἐκφράσεις ποὺ ἀναφέρει ὁ Κ. Μάρξ, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν ἀποτελεῖ «περιεχόμενο τοῦ ἐμπορεύματος» —εἶναι ὅμως, ὅταν πρόκειται περὶ μέτρου ἀνταλλαγῆς, ἡ ἀποτίμηση μὲ τὴν ὁποία οἱ ἀνταλλαγεῖς ἐκτιμοῦν τὴν ἀξία χρήσης τῶν ἀνταλλασομένων ἐμπορευμάτων.

Ὅταν πρόκειται περὶ μέτρου ἀνταλλαγῆς τὸ ἀντίθετο εἶναι φανερό. Ἄς ὑποθέσουμε ὅτι ἔχετε τόσο νερὸ ὅσο σᾶς χρειάζεται γιὰ τὶς πλέον ἐπείγουσες ἀνάγκες σας, καὶ σᾶς προσφέρουν ἕνα βαρέλι νεροῦ σὲ ἀντάλλαγμα τοῦ ρολογιοῦ σας· ἐσεῖς ἀρνεῖσθε τὴν γελοία αὐτὴ πρόταση. Γιατί; διότι, δεδομένων τῶν συνθηκῶν ὑπὸ τῶν ὁποίων βρίσκεσθε, ἡ ἀξία χρήσης ἑνὸς βαρελιοῦ νεροῦ, προστιθέμενη στὴν ποσότητα τοῦ νεροῦ ποὺ ἤδη ἔχετε, εἶναι γιὰ ἐσᾶς πολὺ μικρότερη τῆς ἀξίας χρήσεως τοῦ ρολογιοῦ σας. Ἀλλὰ ἐὰν ἔχετε ἀπόλυτη ἀνάγκη νεροῦ γιὰ νὰ ξεδιψάσετε, μετ’ εὐγνωμοσύνης θὰ ἀποδεχθεῖτε μιὰ τέτοια ἀνταλλαγή, διότι τότε ἡ ἀξία χρήσεως τῆς προσφερομένης ποσότητας νεροῦ εἶναι γιὰ ἐσᾶς πολὺ μεγαλύτερη τῆς ἀξίας χρήσεως τοῦ ρολογιοῦ σας.

Ὁ Βιλφρέντο Παρέτο (Vilfredo Pareto, 1848-1923) ὑπῆρξε κορυφαῖος Ἰταλὸς οἰκονομολόγος καὶ κοινωνιολόγος, ἰδιαίτερα γνωστὸς στὸ εὐρὺ κοινὸ γιὰ τὸν οἰκονομικὸ κανόνα «80-20» καὶ τὴν κοινωνιολογικὴ θεωρία περὶ κυκλοφορίας τῶν ἐλίτ.