Την επό­με­νη μέ­ρα για πρώ­τη φο­ρά κα­τά τη δι­άρ­κεια μι­ας συ­νο­μι­λί­ας δεν μί­λη­σα στα παι­διά, αλ­λά με τα παι­διά. Δεν μί­λη­σα για το τι ήθε­λα εγώ να είναι, αλ­λά γι¹ αυτό που ήθε­λαν εκεί­να και θα μπο­ρού­σαν να είναι. Ίσως εκεί­νη την ημέ­ρα πεί­στη­κα για πρώ­τη φο­ρά ότι υπάρ­χουν πολ­λά που μπο­ρού­με να μά­θου­με από τα παι­διά, ότι και αυτά απαι­τούν και θέ­τουν όρους και δι­α­τυ­πώ­νουν εν­στά­σεις - και ότι έχουν το δι­καί­ω­μα να το πρά­ξουν.

Γι­ά­νους Κόρ­τσακ

Στην Τρε­μπλίν­κα το μνη­μείο για τους 840.000 δο­λο­φο­νη­μέ­νους Εβραί­ους απο­τε­λεί­ται από με­γά­λους βρά­χους που ση­μα­το­δο­τούν την πε­ρι­ο­χή στην οποία πέ­θα­ναν. Αυτοί οι βρά­χοι δεν φέ­ρουν άλ­λες επι­γρα­φές εκτός από το όνο­μα της πό­λης ή της χώ­ρας από την οποία κα­τά­γο­νταν τα θύ­μα­τα. Μό­νο σ¹ έναν βρά­χο είναι χα­ραγ­μέ­νο το όνο­μα ενός αν­θρώ­που. Λέει: «Janusz Korczak (Henryk Goldszmit) και τα παι­διά». Αυτός, πι­στεύω, είναι ο τρό­πος που θα ήθε­λε να τον θυ­μού­νται τώ­ρα: ως τον πιο αφο­σι­ω­μέ­νο φί­λο των παι­δι­ών.

Bruno Bettelheim

Ως ανε­πα­νά­λη­πτο πα­ρά­δειγ­μα ηρω­ι­κού αν­θρώ­που κα­τα­γρά­φε­ται στην Ιστο­ρία της Παι­δα­γω­γι­κής ο Γι­ά­νους Κόρ­τσακ, ο οποί­ος από την επο­χή που ήμουν ακό­μη φοι­τη­τής απο­τε­λεί για μέ­να το από­λυ­το πρό­τυ­πο παι­δα­γω­γού κι αν­θρώ­που.

Γι­ώρ­γος Τσι­ά­κα­λος