Στον πρόλογο του βιβλίου, ο Juan Antonio Masoliver σημειώνει : « Αν μιλάς για τα μυθιστορήματα και τα διηγήματα του Ρομπέρτο Μπολάνιο τμηματικά, είναι μερική η άποψη, εφόσον κάθε τμήμα εντάσσεται σε μια ενότητα που βρίσκεται σε διαρκή κίνηση, σε μια αληθινή διαδικασία δημιουργίας, που είναι ταυτοχρόνως η οικοδόμηση ενός σύμπαντος. […] Η φαντασία που ξεχειλίζει, η ένταση των συναισθημάτων, η αιχμηρή κριτική, η πυρετώδης δραστηριότητα η οι αλλόκοτοι πρωταγωνιστές κάνουν τα Μνήματα καουμπόυδων ένα βιβλίο –ένα βιβλίο μέσα σ’ ένα βιβλίο– απίστευτα ελκυστικό και πρωτότυπο ».

Ο τόμος περιλαμβάνει τρεις ανέκδοτες νουβέλες στις οποίες βρίσκουμε ένα απάνθισμα από το λογοτεχνικό πνεύμα του Χιλιανού συγγραφέα όπως το γνωρίζουν καλά οι πολυάριθμοι αναγνώστες του : το Κακό, η βία, η ιστορία, η λογοτεχνία, η ειρωνεία, το Μεξικό, η Χιλή, ο έρωτας, η αγωνία, η αναζήτηση… και μαζί μερικοί από τους πιο διάσημους χαρακτήρες του, όπως ο πανταχού παρών άγριος ντετέκτιβ Αρτούρο Μπελάνο.

Τα Μνήματα καουμπόυδων χρονολογούνται μεταξύ 1995 και 1998· η Πατρίδα μεταξύ 1992 και 1993· η Γαλλική κωμωδία τρόμου μεταξύ 2002 και 2003· συγκεντρώθηκαν σε τόμο το 2017.

Όπως γνωρίζουν καλά οι αναγνώστες του Μπολάνιο, μετά το θάνατό του σε ηλικία μόλις πενήντα ετών, κι ενώ το όνομά του ήδη γινόταν μύθος, βρέθηκαν και εκδόθηκαν κάμποσα ανέκδοτα κείμενα, ανάμεσα στα οποία και αυτά της ώριμης τελευταίας δεκαετίας της ζωής του, που συγκεντρώνονται στον παρόντα τόμο. Στις δύο πρώτες ιστορίες ελλοχεύει το στρατιωτικό πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1973 που ανέτρεψε την κυβέρνηση του Σαλβαδόρ Αγιέντε στη Χιλή και βρίσκουμε εδώ λεπτομέρειες της ζωής του συγγραφέα: τη μεξικανική εφηβεία του, την ανακάλυψη της λογοτεχνίας και των πορνογραφικών ταινιών· την ανάμνηση μιας κοπέλας με βαθυγάλαζα μάτια η οποία θα γίνει μια desaparecida, μια αγνοούμενη· τις μέρες που πέρασε μετά τη σύλληψή του σ’ ένα γυμναστήριο υπό την επίβλεψη της αστυνομίας. Το τελευταίο κείμενο, που μας εκπλήσσει ίσως περισσότερο, εξολοκλήρου επικεντρωμένο σε μια παραληρηματική τηλεφωνική συνομιλία, θα μας κάνει ούτε λίγο ούτε πολύ να ανακαλύψουμε την Παράνομη Ομάδα Υπερρεαλιστών, η οποία υποτίθεται ότι επιβίωνε από αμνημονεύτων χρόνων στους παρισινούς υπονόμους…

Απόσπασμα: