Στο βάθος του επιστημονικού προβλήματος της χώρας ελλοχεύει, ουσιαστικά, η παραρτηματική ή, για να γίνω πιο λιτός, η μηρυκαστική λειτουργία μιας μεγάλης μερίδας ιστορικών που, επιπλέον, επιφυλάσσουν για τον εαυτό τους το τεκμήριο της προοδευτικής σήμανσης. Το αποτέλεσμα της λειτουργίας αυτής της "εκσυγχρονιστικής" ιστοριογραφίας είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού σε όλα τα επίπεδα του βίου της ελληνικής κοινωνίας. Οικοδόμησε ένα πλέγμα παραμορφωτικών κατόπτρων μέσα από το οποίο προέβαλε αναγνώσεις του ελληνικού παρελθόντος, συνάδουσες με το αξιωματικό επιχείρημα περί της καθολικής ανωτερότητας του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι. Τοποθέτησε την ελληνική κοινωνία στη θέση της "περιφέρειας", έναντι της Εσπερίας και, κατ` επέκταση, αξιολόγησε τις παρεκκλίσεις της από τον ευρωπαϊκό κανόνα ως εξ ορισμού "παραδοσιακές", δηλαδή οπισθοδρομικές και κατώτερες του προοδευτικού γινομένου που ενσάρκωνε η Δύση.