Πρόλογος........................................................................................        9

Βραχυγραφίες................................................................................      21

Κυριότερη βιβλιογραφία.............................................................      23

Εισαγωγή

§ 1. Αντικείμενο και ορισμός.................................................................      37

§ 2. Το ιστορικό περίγραμμα της Ιονίου Εκκλησίας................................      39

Ι. Από την Βενετοκρατία στη Βρετανική Προστασία .......................      40

ΙΙ. Η παραγωγή της νομοθεσίας επί αρμοστείας Maitland, Adam και Douglas                       55

ΙΙΙ. Η κρίση στις σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο................      70

IV. Η συμβίωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας με τα λοιπά δόγματα και θρησκεύματα              80

V. Η εκκλησιαστική διάσταση της πορείας προς την Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα              84

VI. Η ένωση της Ιονίου Εκκλησίας με την Εκκλησία της Ελλάδος....      93

§3. Πηγές πολιτειακής προέλευσης........................................................    106

Ι. Διαπλαστικές..............................................................................    106

1. Διεθνείς Συνθήκες..................................................................    107

2. Το Σύνταγμα (“Carta Costituzionale”)......................................    111

3. Νομοθετικά Κείμενα...............................................................    117

α. Πράξεις του Κοινοβουλίου (“Atti del Parlamento”)...............    118

β. Αποφάσεις της Γερουσίας (“In Senato Risoluzioni”).............    124

4. Λοιπά κανονιστικά κείμενα.....................................................    127

α. Κανονισμοί Επαρχιακών Συμβουλίων..................................    127

β. Καταστατικά Συναδελφοτήτων............................................    130

ΙΙ. Διαγνωστικές............................................................................    131

1. Η «Επίσημος Εφημερίς του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων» (“Gazzetta degli Stati Uniti delle Isole Jonie”).........................................................................................    133

2. Το αρχειακό υλικό: αλληλογραφία και πράξεις διοικητικών και δικαιοδοτικών οργάνων            135

3. Δημοσιεύματα της εποχής.......................................................    137

4. Γενικά ιστορικά έργα της περιόδου..........................................    140

§ 4. Πηγές εκκλησιαστικής προέλευσης.................................................    142

Ι. Διαπλαστικές..............................................................................    142

1. Οι πηγές του Κανονικού Δικαίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας ....    143

2. Πατριαρχικές και Συνοδικές Πράξεις ......................................    148

3. Το έθιμο.................................................................................    150

ΙΙ. Διαγνωστικές ...........................................................................    150

1. Αρχειακό υλικό Ι. Μητροπόλεων, Ναών, Μονών και κληρικών.    151

2. Δημοσιεύματα της εποχής.......................................................    152

3. Έργα εκκλησιαστικής ιστορίας................................................    154

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ

ΘΕΣΜΙΚΗ ΘΕΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

§ 5. Οριοθέτηση αρμοδιοτήτων Εκκλησίας και Πολιτείας .......................    159

Ι. «Πνευματικές» υποθέσεις............................................................    167

ΙΙ. «Πολιτικές» υποθέσεις...............................................................    169

ΙΙΙ. «Διευθυντικές» υποθέσεις.........................................................    170

§ 6. Πολιτειοκρατικές επεμβάσεις στα εσωτερικά της Εκκλησίας.............    174

Ι. Η επικοινωνία των εκκλησιαστικών αρχών με το Οικουμενικό Πατριαρχείο                      174

ΙΙ. Η διοίκηση της Εκκλησίας βάσει πολιτειακής προελεύσεως κανόνων Δικαίου                  176

ΙΙΙ. Η ανάμιξη των πολιτειακών οργάνων στην ανάδειξη εκκλησιαστικών λειτουργών                       181

ΙV. Οι αρμοδιότητες του Αρμοστή επί της Εκκλησίας......................    197

V. Οι αρμοδιότητες της Γερουσίας επί της Εκκλησίας......................    201

α. Κανονιστικές......................................................................    202

β. Διοικητικές.........................................................................    202

γ. Εποπτείας...........................................................................    204

δ. Δικαιοδοτικές.....................................................................    205

ε. Διαχειριστικού ελέγχου.......................................................    205

στ. Οικονομικές......................................................................    206

VI. Οι αρμοδιότητες των τοπικών αρχών επί της Εκκλησίας.............    207

α. Ο Έπαρχος (“Reggente”).....................................................    209

β. Το Επαρχιακό Συμβούλιο (“Consiglio Municipale”).............    211

γ. Το «Αρχείον Θρησκείας, Ηθικής και Δημόσιας Οικονομίας»    213

§ 7. Πολιτειακής φύσεως προνόμια και καθήκοντα των εκκλησιαστικών οργάνων                       221

Ι. Ο Έξαρχος ως μέλος της Γερουσίας.............................................    221

ΙΙ. Η μισθοδοσία εκκλησιαστικών λειτουργών από το Δημόσιο Ταμείο          229

ΙΙΙ. Η δικαιοδοσία των εκκλησιαστικών αρχών και δικαστηρίων στα ζητήματα του γάμου                 234

IV. Ληξιαρχικές αρμοδιότητες των Εφημερίων ...............................    245

V. Η κατάχρηση του αφορισμού και του όρκου...............................    248

§ 8. Η διαμόρφωση του συστήματος σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας...    261

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΙΣ ΛΟΙΠΕΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ

§ 9. Το περιεχόμενο της συνταγματικής προστασίας...............................    273

1. Μισαλλοθρησκεία..................................................................    280

2. Μισαλλοθρησκεία ιερουργών..................................................    282

3. Διατάραξη θρησκευτικής συνάθροισης....................................    283

4. Τυμβωρυχία σε ναούς ή κοιμητήρια.........................................    286

5. Περιύβριση αντικειμένων λατρείας..........................................    288

§ 10. Η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία (“La Religione Greca”) ως «επικρατούσα» (“dominante”)          ...................................................................................................... 290

§ 11. Η «επικρατούσα «Ορθόδοξος Θρησκεία της Υψηλής Προστάτιδος Δυνάμεως» (“La Religione Ortodossa Dominante dell’ Alta Potenza Protettrice”).............................................    297

§ 12. Η «Καθολική Ρωμάνα Θρησκεία» (“La Religione Catolica Romana”)          305

§ 13. Η Εβραϊκή Κοινότητα...................................................................    320

§ 14. Η απαγόρευση «δημοσίων εκδηλώσεων» (“esterna forma”)............    326

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄

ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ

§ 15. Σημεία εξάρτησης της «Ιονίου Εκκλησίας» από το Οικουμενικό Πατριαρχείο                     333

Ι. Το κανονικό μνημόσυνο του Πατριάρχου.....................................    338

ΙΙ. Οι «κανονικές εκδόσεις» των χειροτονιών (“le bolle di forma per la consacrazione”)                    341

ΙΙΙ. Η χορήγηση του Αγίου Μύρου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο    348

ΙV. Η αναφορά προς το Πατριαρχείο για μείζονα εκκλησιαστικά ζητήματα   354

§ 16. Το «ανώτατο πνευματικό δικαίωμα» του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί της Ιονίου Εκκλησίας και η αυτονομία της.......................................................................................    357

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΟΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΕΣ

§ 17. Ο «Υπέρτιμος Έξαρχος της Ιονικής Εκκλησίας» (“Il molto Reverendo (Ipertimo) Esarca degli Stati Jonj”)   ...................................................................................................... 389

§ 18. Οι Αρχιερείς (“Prelati”) των νησιών..............................................    401

§ 19. Η διαδικασία ανάδειξης των Επισκόπων........................................    416

Ι. Ο «Προσωρινός Αρχηγός της Εκκλησίας» (“Il Capo Interimo della Chiesa”)                     416

ΙΙ. Η «κοινή εκλογή» .....................................................................    419

ΙΙΙ. Η «κανονική εκλογή»...............................................................    431

§ 20. Η «Εκκλησιαστική Αυλή» (“Curia Ecclesiastica”) ανά Επαρχία......    436

Ι. Οι «εκκλησιαστικοί αξιωματικοί» (“Dignitarj Ecclesiastici”).........    436

ΙΙ. Ο Ιερογραμματεύς (“Cancelliere” - “Registrattore”).....................    438

ΙΙΙ. Ο Πρωτοσύγκελλος (“Il Protosingelo”)......................................    443

ΙV. Ο Αρχιμανδρίτης (“L’ Archimandrita”).....................................    443

V. Οι Αρχιερατικοί Επίτροποι (“Vicarj Vescovili”)..........................    443

VI. Ο Αρχιδιάκονος (“L’ Arcidiacono”)..........................................    445

VII. Ο Κανονικός Συνήγορος (“L’ Avvocato del Diritto Canonico”).    445

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

§ 21. Η εξέλιξη του θεσμικού πλαισίου..................................................    449

§ 22. Οι Ιεροί Ναοί...............................................................................    474

I. «Εκκλησίες Κοινές» (“Chiese di jus pubblico”)............................    474

II. «Εκκλησίες Μερικές» (“Chiese di jus privato”)...........................    478

III. «Καπέλλες» ή «Εκκλησίες φαμιλίας» (“Capelle”)......................    497

IV. «Αδελφάτα» (“Confraternità”)..................................................    498

V. Μητροπολιτικός Ναός (“La Chiesa Cattedrale”)..........................    508

§ 23. Οι Εφημέριοι (“Curati” - “Sacerdoti”)............................................    512

§ 24. Οι Ιερές Μονές (“Conventi”)                 528