H εξωγήινη σοσιαλιστική ουτοπία του Kόκκινου Πλανήτη ανήκει στην πρωτοπορία τόσο της επιστημονικής φαντασίας όσο και των πολιτικών και ιδεολογικών αναζητήσεων του 20ού αιώνα.
Δεν μπορώ να καταναλώσω χρόνο και χώρο για να περιγράψω τις περίεργες μορφές που παίρνουν τα φυτά και τα ζώα στον Άρη, ή την ατμόσφαιρά του, καθαρή και διάφανη, συγκριτικά αραιή αλλά πλούσια σε οξυγόνο, ή τον ουρανό του, βαθύ και σκοτεινό, σε χρώμα πρασινωπό, με αδύναμο ήλιο και μικροσκοπικά φεγγάρια, με δυο φωτεινά νυχτερινά ή πρωινά αστέρια, την Aφροδίτη και τη Γη. Όλα αυτά –παράξενα και άγνωστα τότε, θαυμαστά και αγαπητά σήμερα– δεν σχετίζονται άμεσα με τους σκοπούς της αφήγησής μου. Oι άνθρωποι και οι σχέσεις μεταξύ τους είναι το σημαντικότερο για μένα. Kαι σε τούτο το παραμυθένιο περιβάλλον, αυτές ακριβώς ήταν οι πιο αδιανόητες, οι πιο αινιγματικές.
Πολλά από τα συναρπαστικά τυπικά γνωρίσματα του λογοτεχνικού είδους που έγινε αργότερα γνωστό ως επιστημονική φαντασία –η δράση, η τεχνολογία, το διάστημα, οι νέοι κόσμοι– βρίσκονται εδώ ενσωματωμένα στο όραμα μιας διαφορετικής, ιδανικής κοινωνίας. Γραμμένο το 1908 στην προεπαναστατική Pωσία, σε μια εποχή αλματώδους τεχνολογικής ανάπτυξης και κοινωνικού αναβρασμού, το μυθιστόρημα απηχεί τις πιο τολμηρές αντιλήψεις των χρόνων εκείνων στα πεδία της επιστήμης, της τεχνικής και του κοινωνικοπολιτικού σχεδιασμού.