H δεκαετία του ’80 σήμανε το οριστικό τέλος όσων –θετικών ή αρνητικών– είχε κληροδοτήσει στο πολιτικό σύστημα της χώρας, ως νοοτροπία, ως λειτουργία και ως θεσμούς, η εμφυλιοπολεμική και μετεμφυλιοπολεμική περίοδος. Τέλος το κράτος των νικητών του εμφυλίου, τέλος η πολιτική πραγματικότητα που ανεχόταν εναλλαγή στην εξουσία μόνον παρατάξεων του λεγόμενου εθνικόφρονος στρατοπέδου (και αυτή εντός ορίων, όπως έδειξε η δεκαετία του ’60). Τέλος όμως και η δημοσιονομική σωφροσύνη, τέλος η βασιζόμενη στη μόρφωση κοινωνική ιεραρχία, τέλος ο δυτικόφιλος προσανατολισμός της χώρας. Όλα αυτά μέχρι που η δύναμη της πραγματικότητας οδήγησε σε ενσωμάτωση του ΠΑΣΟΚ στο σύστημα που είχε αμφισβητήσει, απλώς εμπλουτισμένο με κάποιους εκσυγχρονιστικούς θεσμούς και μολυσμένο από κάποιες νέες νοσηρές εστίες…
