Παρεξηγημένος στην εποχή του, ως φορέας μιας «νέας θεολογίας», ο Συμεών ο Νέος Θεολόγος επηρέασε με το έργο του κορυφαίους κατοπινούς νηπτικούς και έγινε αντικείμενο επισταμένης μελέτης. Ωστόσο, η ακροβατική διαλεκτική που διαπερνά τη θεολογική του κατάθεση, οι αντιφάσεις που εντοπίζονται στο έργο του και η «βιτριολική» κριτική που ασκεί στην Εκκλησία του καιρού του, καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολη την οποιαδήποτε προσπάθεια «οριστικής» ταξινόμησης και αξιολόγησής του. Ποιός ήταν τελικά ο Συμεών; Ένας ιδιότυπος εκφραστής της νηπτικής και ησυχαστικής παράδοσης της Ορθόδοξης Εκκλησίας; Ένας εκκεντρικός μυστικιστής με νεοπλατωνικές και ιδεαλιστικές ροπές; ΄Η ένα ανεπίλυτο θεολογικό «αίνιγμα» το οποίο επιζητεί διαρκώς την προσοχή μας και προκαλεί ανοιχτά όλες τις θεολογικές μας σχηματοποιήσεις;