Η θαλασσογραφία είναι και ψυχογραφία. Δεν καταγράφει μόνο τη μορφή του υγρού στοιχείου, αλλά και το συναί-

σθημα που αυτό εκπέμπει. Μπορεί άραγε ο άνθρωπος να σχεδιάσει την αδικία; Την εκδίκηση μήπως; Τον θαυμασμό

ή την αγωνία; Μπορεί να υπάρξει απεικόνιση του φθόνου, του μίσους ή της καρτερίας; Φυσικά και μπορεί!

Απεικονίζοντας τη θάλασσα, ο καλλιτέχνης σχηματοποιεί, χρωματίζει και εντέλει μορφοποιεί το αόρατο, το άπιαστο,

το υπερφυσικό! Αυτή είναι η θάλασσα των καλλιτεχνών, η θάλασσα των θαλασσογράφων.

Κυρίαρχο θέμα στην ελληνική ζωγραφική αποτελεί η θαλασσογραφία, ένα είδος στο οποίο διακρίθηκαν οι μεγα-

λύτεροι καλλιτέχνες του 19ου αιώνα. Σε αυτό το είδος διακρίθηκαν οι Βολανάκης, Χατζής, Νικόλαος Λύτρας. Ωστόσο,

και στον 20ό αιώνα η θάλασσα συνεχίζει να γοητεύει τους καλλιτέχνες, άλλοτε με τα χρώματά της άλλοτε με την ηρε-

μία της και άλλοτε με τις φουρτούνες της. Εμείς οι Έλληνες διατηρούμε ιδιαίτερη σχέση με τη θάλασσα, την οποία

καταγράψαμε από τα πρώιμα χρόνια της ύπαρξής μας, στην Οδύσσεια, σε μια ναυτική περιπέτεια. Έκτοτε, με φόντο

τη θάλασσα, καταγράψαμε πολλές ναυτικές περιηγήσεις, κατορθώματα αλλά και παθήματα.

Το λεύκωμα που κρατάτε στα χέρια σας περιλαμβάνει 64 συνολικά έργα Ελλήνων δημιουργών, τα οποία έχουν ως

θέμα τους τη θάλασσα και τα πλοία. Αποτελεί μια πραγματικότητα χάρη στην ευγενική χορηγία κυρίως της Δημοτικής

Πινακοθήκης Πειραιά, η οποία, ύστερα από έγκριση του Δημάρχου Πειραιά Γιάννη Μώραλη, παραχώρησε αφιλοκερ-

δώς το μεγαλύτερο μέρος των έργων που κοσμούν το λεύκωμα, καθώς επίσης και του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου

και της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς. Τα υπόλοιπα έργα φιλοξενούνται στην Εθνική Πινακοθήκη–Ίδρυμα

Αλέξανδρου Σούτσου και σε ιδιωτικές συλλογές.

Η θάλασσα των ταξιδιών και του εμπορίου, η θάλασσα του μόχθου, της εργασίας ή της αναψυχής, η θάλασσα των

καλλιτεχνών κυριαρχεί με τις απεικονίσεις της στις σελίδες αυτού του λευκώματος.

Η θάλασσα, σε όλες τις μορφές της, ευχόμαστε να στέκεται πάντα αρωγός, γαλάζια και γαλήνια, όπως αγαπάμε

να τη βλέπουμε.

Αθηνά Πάνου

Επιμελήτρια Μουσειακών Συλλογών

Δημοτικής Πινακοθήκης Πειραιά