Μέσα σε ένα κλίμα υπέρμετρης αισιοδοξίας για το «τέλος της ιστορίας», όσοι από εμάς μελέτησαν και ανέλυσαν την ΕΕ, δοξάσαμε την υπόσχεση ότι ο οικονομικός φιλελευθερισμός και η επέκταση των υπερεθνικών δομών λήψης αποφάσεων θα επέφερε πολύ περισσότερο πλούτο για όλους και την επίλυση παγκόσμιων προβλημάτων, με αποτέλεσμα να μην αναγνωρίσουμε ότι η αντίδραση του ευρωαρνητισμού δεν καταφέρεται αόριστα ενάντια σε ένα πλημμελώς δημοκρατικό σύστημα, αλλά σε μια ΕΕ που αποκόπηκε και ενεργεί εις βάρος των λαών της. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν απαιτείται βαθύτερη ολοκλήρωση. Ωστόσο, ίσως είναι επιθυμητό η ΕΕ να κάνει ένα βήμα πίσω και να σκεφτεί πώς μπορεί να ενθαρρυνθεί ένας πληρέστερος δημοκρατικός διάλογος προτού υιοθετηθούν τα επόμενα βήματα της ολοκλήρωσης. Κάνοντας ένα τέτοιο βήμα πίσω μπορεί στη συνέχεια να συμβάλλει στην παγίωση των θεμελίων στα οποία στηρίζεται η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση…

Ο Χρήστος A. Φραγκονικολόπουλος είναι αν. καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και κάτοχος της Έδρας Jean Monnet [http://jeanmonnetchair.jour.auth.gr].