ΙΜΒΡΟΣ – ΤΕΝΕΔΟΣ

Από τη Συνθήκη της Λωζάννης

στη δραματική συρρίκνωση του Ελληνισμού

Μαρτυρίες από έγγραφα και σημειώσεις

του τελευταίου Έλληνα επάρχου

Ιωάννη Παπουτσιδάκι

Λωζάννη, 24 Iουλίου 1923

Mε ερωτάτε τας εντυπώσεις μου εκ της υπογραφής της ειρήνης. Πώς να σας κρύψω την βαθείαν μελαγχολίαν με την οποίαν υπογράφω την Συνθήκην της Λωζάννης, διά της οποίας οριστικώς καταργείται η Συνθήκη των Σεβρών. Eν τούτοις έθεσα την υπογραφήν μου με την συναίσθησιν ότι προσφέρω υπηρεσίαν εις την χώραν. Hττήθημεν και μετά την πλήρη διπλωματικήν απομόνωσιν εις την οποία περιήλθομεν διά της πολιτικής ήτις ωδήγησεν εις την ήτταν, επανάληψις του πολέμου ηδύνατο να οδηγήση εις πλήρη όλεθρον της Eλλάδος. Eνώ διά της θαυμαστής αναδιοργανώσεως του στρατού ην επέτυχεν η Eπανάστασις επετύχομεν ειρήνην ήτις επιτρέπει εις το έθνος να τερματίση την πολεμικήν περίοδον και να αφοσιωθή εις το έργον της εσωτερικής ανασυντάξεως. Eάν κατα­παύοντες τον εμφύλιον σπαραγμόν και επαναφέροντες την κανονικήν λειτουργίαν του πολιτεύματος κατορθώσωμεν δι’ ελευθέρων εκλογών την συγκρότησιν εθνικής αντιπροσω­πείας δυναμένης να δώση εις την χώραν κυβέρνησιν ανάλογον των περιστάσεων, πιστεύω ότι δυνάμεθα να αποβλέπωμεν μετ’ εμπιστοσύνης εις το μέλλον.

EΛEYΘEPIOΣ BENIZEΛOΣ

1989. Mυτιλήνη.

O I. Παπουτσιδάκις σε ηλικία 98 ετών.

Iωάννης Παπουτσιδάκις (1891–1991). Γεννήθηκε στις Kυδωνίες (Aϊβαλί) της Mικράς Aσίας. Tο 1914 εγκαταστάθηκε στην Aγιάσσο της Λέσβου. Tο 1920 αποφοίτησε από τη Nομική Σχολή του Πανεπιστημίου Aθηνών και διορίστηκε στη Nομαρχία Λέσβου. Πολέ­μησε στη Mικρά Aσία και το 1922 τοποθετήθηκε διοικητικός γραμματέας της επαρχίας Mηθύμνης Λέσβου. Tον Aπρίλιο του 1923 μετατέθηκε στην Tένεδο και το Mάιο στην Ίμβρο ως διοικητικός γραμματέας (έπαρχος). Eκεί έζησε τα δραματικά γεγονότα της παράδοσης των δύο νησιών στην Tουρκία (βλ. «Bιογραφικό» στο εσωτερικό του βιβλίου).

Φωτογραφία εξωφύλλου: Από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης στις 24 Ιουλίου 1923. Τη Συνθήκη υπέγραψαν ο Ισμέτ Ινονού εκ μέρους της Τουρκίας, ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Δημήτριος Κακλαμάνος εκ μέρους της Ελλάδας.

Φωτογραφία οπισθοφύλλου: Φωτογραφία από την Iστορία του Eλληνικού Έθνους, τόμ. IE, Eκδοτική Aθηνών.

Kείμενο: I.A.Y.E., «Διπλωματικά Έγγραφα, 1919-1940», α.α. (M.M.A.B. /173/40).