Πώς μπορούν οι ανθρωπιστικές επιστήμες, που βρίσκονται πλέον σε καθεστώς υποτίμησης, να αναζωογονηθούν και να γίνουν ελκυστικές και χρήσιμες για τον σύγχρονο άνθρωπο; Πώς θα αποκτήσουν πάλι το στοιχείο της δημιουργικότητας που είχαν κάποτε; Πώς θα τους ξαναδώσουμε τον αρχικό ανθρωπιστικό τους χαρακτήρα μετά την απανθρωποποίηση που υπέστησαν κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα;

Σε αυτά και άλλα ερωτήματα –ερωτήματα σχετικά με τις «ανθρωπιστικές εφευρέσεις», με την αντίληψή μας για τον χρόνο, με την επαναστατικότητα του μοντερνισμού, με την υιοθέτηση μιας νέας ηθικής– προσπαθεί να απαντήσει ο Ρώσος στοχαστής Μιχαήλ Επστάιν στο παρόν βιβλίο, συμβάλλοντας έτσι αποφασιστικά στην επίκαιρη συζήτηση αναφορικά με τον ρόλο των ανθρωπιστικών επιστημών στον θεσμό του σύγχρονου πανεπιστημίου.

Στα έξι δοκίμια που δημοσιεύονται εδώ, ο αναγνώστης δεν θα γνωρίσει απλώς τους βασικούς άξονες της σκέψης του Επστάιν, που παρουσιάζεται εκτενώς στην Ελλάδα για πρώτη φορά, αλλά και θα παρακολουθήσει μια πανοραμική ιστορικο-κριτική και θεωρητική αποτίμηση σημαντικών ρευμάτων του προηγούμενου αιώνα όπως ο μαρξισμός, η ψυχανάλυση, ο υπαρξισμός, ο δομισμός, ο μοντερνισμός και ο μεταμοντερνισμός, μεταξύ άλλων. Χρησιμοποιώντας ως εφαλτήριο τη γενέθλιά του ρωσική κουλτούρα, ο Επστάιν προβαίνει σε διαφωτιστικές συγκρίσεις μεταξύ του ρωσικού και του ευρύτερου ευρωπαϊκού πολιτισμού, και εντοπίζει τις ομοιότητες και διαφορές των ανθρωπιστικών από τις κοινωνικές και τις φυσικές επιστήμες. Ταυτόχρονα, αναλύει έναν εντυπωσιακό αριθμό πολιτισμικών και επιστημονικών παραδειγμάτων, από τον Γκαίτε έως τους Τζόυς και Σολζενίτσιν, από τους Μπορ και Χάιζενμπεργκ έως τον Ντερριντά.

Πρόκειται για την κριτική, πρωτότυπη, πραγματικά ανθρωπιστική και αυθεντικά ηθική σκέψη ενός σύγχρονου διανοούμενου για τα μεγάλα ζητήματα της εποχής μας.