Τὸ βιβλίο αὐτό, ποὺ ἀποτελεῖ τὸ Β´ μέρος τοῦ ἔργου Προσφορὰ στὸν σύγχρονο μοναχισμό, ἐμφανίστηκε γιὰ πρώτη φορὰ πρὶν ἀπὸ ἑνάμιση αἰώνα. Ἐκδόθηκε στὴν Ἁγία Πετρούπολη τὸ 1867 καὶ εἶναι ἡ προσφορὰ τοῦ Ἐπισκόπου Ἰγνατίου (Μπριαντσανίνωφ) στοὺς «ἀγαπημένους του ἀδελφούς» − ἡ συμβολή του στὴ μοναστικὴ ζωὴ τῶν ἡμερῶν του. Τὴν ἴδια στιγμὴ ὅμως εἶναι καὶ ἡ προσφορὰ τοῦ ἔργου ὁλόκληρης τῆς ζωῆς του στὸν Χριστό. Γράφοντας πρὸς τὸ τέλος τῆς ἐπίγειας ζωῆς του –ἐκοιμήθη τὴν ἴδια χρονιὰ ποὺ κυκλοφόρησε τὸ βιβλίο− προσπάθησε νὰ ἐνσωματώσει σὲ ἕνα μοναδικὸ βιβλίο τὸν καρπὸ σαράντα χρόνων ἐμπειρίας στὴ μοναστικὴ ζωή. Σὲ καμία περίπτωση δὲν εἶναι ἕνα βιβλίο ἀποκλειστικὰ γιὰ μοναχούς. Ὅπως ὁ ἴδιος ὁ συγγραφέας λέει, «Ἐλπίζουμε ὅτι ἀκόμη καὶ λαϊκοί [...] θὰ θεωρήσουν ἐπίσης τὸ βιβλίο μας χρήσιμο». Ρίχνοντας μιὰ ματιὰ στὸν πίνακα τῶν περιεχομένων, θὰ δοῦμε ὅτι τὰ περισσότερα κεφάλαια ἀσχολοῦνται μὲ θέματα καθολικοῦ ἐνδιαφέροντος. Ὁ Ἰγνάτιος μιλᾶ γιὰ τὴ θέση τῆς Βίβλου στὴν ἐσωτερική μας ζωή, γιὰ τὴν ἀνάγκη πνευματικῆς καθοδήγησης καὶ τὴ σχέση τοῦ πνευματικοῦ πατέρα μὲ τὸ πνευματικό του παιδί, γιὰ τὸ νόημα τῆς προσευχῆς καὶ τὴν ἄσκηση τῆς εὐχῆς τοῦ Ἰησοῦ, γιὰ τὴ σημασία τοῦ πόνου, τὴ φύση τῶν πειρασμῶν καὶ τοῦ πολέμου μὲ τὶς δυνάμεις τοῦ πονηροῦ∙ ὅλα αὐτά, ὅμως, ἔχουν ζωτικὴ σημασία ὄχι μόνο γιὰ τοὺς μοναχοὺς ἀλλὰ καὶ γιὰ ὅσους ζοῦν στὸν κόσμο. Ἂς μὴ μᾶς κάνει δὲ ἐντύπωση ὅτι ἕνα βιβλίο, τὸ ὁποῖο ἀρχικὰ γράφτηκε γιὰ μοναχούς, ἰσχύει ἐξίσου καὶ γιὰ τοὺς ὑπόλοιπους Χριστιανούς, ἀφοῦ μοναχοὶ καὶ λαϊκοὶ ἀκολουθοῦν τὴν ἴδια «στενὴ ὁδὸ» καὶ πρέπει νὰ ἀνταποκριθοῦν στὸν ἴδιο ἀσκητικὸ ἀγώνα. «Ὁ ἀληθινὸς Χριστιανισμὸς καὶ ὁ ἀληθινὸς μοναχισμός», γράφει ὁ ἐπίσκοπος Ἰγνάτιος στὸ τρίτο κεφάλαιο, «συνίστανται στὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ Εὐαγγελίου». Ἄρα ὁ ὁρι­σμὸς τοῦ Χριστιανοῦ συμπίπτει μὲ τὸν ὁρισμὸ τοῦ μοναχοῦ. «Μοναχισμός», γράφει στὸ πεντηκοστὸ κεφάλαιο, «εἶναι ἁπλῶς τὸ καθῆκον νὰ τηροῦμε μὲ ἀκρίβεια τὶς ἐντολὲς τοῦ Εὐαγγελίου καὶ μοναστικὴ ζωὴ εἶναι ἁπλῶς μιὰ ζωὴ κατὰ τὸ Εὐαγγέλιο». Προφανῶς, ὅμως, οἱ ἴδιοι εὐαγγελικοὶ κανόνες ποὺ ὁ μοναχὸς ἐπιδιώκει νὰ ἐφαρμόζει, εἶναι ἐξίσου δεσμευτικοὶ καὶ γιὰ ὅλα τὰ ἄλλα μέλη τῆς Ἐκκλησίας. Ἔτσι, λοιπόν, ἡ Προσφορὰ τοῦ ἐπισκόπου Ἰγνατίου εἶναι ταυτόχρονα μιὰ προσφορὰ σὲ κάθε Χριστιανό.

Ἐπίσκοπος Διοκλείας Kάλλιστος Ware