Ο δημοσιογράφος Πωλ Μεζύρ επιστρέφει από την Αφρική κουβαλώντας στις αποσκευές του ένα παλιό χειρόγραφο που πιστεύει ότι θα το πουλήσει σε καλή τιμή. Νά, όμως, που τα πτώματα συσσωρεύονται γύρω του· ανάμεσα στους νεκρούς είναι και δύο στενοί του φίλοι. Ποιοι είναι οι δολοφόνοι; Γιατί αυτό το δυσανάγνωστο χειρόγραφο ενδιαφέρει τόσο πολύ τις μυστικές υπηρεσίες πολλών χωρών, αλλά και τους Αλγερινούς φονταμενταλιστές; Είναι φανερό πως το χειρόγραφο δεν έχει μόνο εμπορική αξία. Αλλά τι το τόσο πολύτιμο περιέχει; Τη διαθήκη του Μωάμεθ; Μια αρχική μορφή του Κορανίου;
Τον γρίφο καλείται να λύσει ο «αστυνόμος-φιλόσοφος» Σαρφατύ. Λόγιος, βαθύς γνώστης του ισλάμ, της Βίβλου και όλων των ανατολικών πολιτισμών, είναι το πιο κατάλληλο πρόσωπο για να καταλάβει τι διακυβεύεται. Ο Σαρφατύ βυθίζεται στον συναρπαστικό κόσμο των απαρχών του ισλάμ, της παράδοσης των κωδίκων του, των αινιγμάτων του. Αγνοεί, όμως, ότι μια Πακιστανή καλλονή, πανέξυπνη και αδίστακτη, ετοιμάζεται να περάσει τη Γαλλία διά πυρός και σιδήρου προκειμένου να αποκτήσει το πολύτιμο κειμήλιο και να το προσφέρει στη χώρα της.
Ο Μπαρούκ Σαλαμέ μάς ταξιδεύει στις απαρχές του ισλάμ, στο πνεύμα του, τη βία του, την ποίησή του, τις συγκρούσεις που το διατρέχουν και προσδιορίζουν το μέλλον του. Πολυφωνικό και σαγηνευτικό μυθιστόρημα, η Συριακή Διαθήκη στρέφεται χωρίς μανιχαϊσμούς ή διάθεση εξωραϊσμού εναντίον των εχθρών του πολιτισμού. Στηλιτεύει την άγνοια και την έλλειψη κατανόησης, μας προειδοποιεί για τον κίνδυνο των κάθε λογής προκαταλήψεων. Εκρηκτικό θρίλερ, μοναδικό στο είδος του, μας καλεί να σκεφτούμε τα ζητήματα της ιστορίας των θρησκειών και τον μονοθεϊστικών πολιτισμών. Και δίπλα στους βίαιους φανατικούς μουσουλμάνους, ο Σαλαμέ θέτει επί σκηνής και τους εκπροσώπους ενός πιο ανεκτικού και ειρηνικού ισλάμ.
***
Τα τελευταία χρόνια, το ιστορικο-θεολογικό αστυνομικό μυθιστόρημα είναι της μόδας. Το καλύτερο (Ουμπέρτο Έκο, Ρενέ Μπελετό, Τζούλια Κρίστεβα) γειτονεύει με το χειρότερο (Νταν Μπράουν). Αλλά, ώς τώρα, οι περισσότεροι συγγραφείς εμπνέονταν από την ιστορία του χριστιανισμού χωρίς να ριψοκινδυνεύουν στα εδάφη του ισλάμ. Φαίνεται πως οι φετφάδες κατά του Ρούσντι τρόμαξαν και τους πιο τολμηρούς. Όχι όμως και τον Μπαρούκ Σαλαμέ που, με τη Συριακή Διαθήκη, προσφέρει ένα πρώτο μυθιστόρημα που και λόγιο είναι αλλά και κόβει την ανάσα. Ο συγγραφέας μάς ξεναγεί, μέσα από πολλούς φόνους, από τις απαρχές του ισλάμ ώς τις σύγχρονες παρεκκλίσεις του. Ο ήρωας του μυθιστορήματος, ο αστυνόμος-φιλόσοφος Σαρφατύ, μας πληροφορεί χωρίς διδακτισμό για τις χριστιανικές απαρχές του ισλάμ και καταρρίπτει κλισέ και προκαταλήψεις για τη μουσουλμανική κουλτούρα.
LeMonde
Μια σοφή δοσολογία μυθιστορηματικής πλοκής, αστυνομικού σασπένς και ιστορικής γνώσης.
Lire
Ένας ύμνος στην ευφυΐα που αψηφά τους σκοταδισμούς και τους φανατισμούς.
Télérama
Το βιβλίο ανανεώνει και υπερβαίνει αποφασιστικά το ιστορικό-μεταφυσικό θρίλερ, καταδικάζοντας την άγνοια και τον σκοταδισμό, αντί να στηρίζεται σε αυτά. Η Συριακή Διαθήκη είναι ταυτοχρόνως ένα πολύ καλό περιπετειώδες μυθιστόρημα και ένα βιβλίο διανοητικά ερεθιστικό.
Noirfrançais
***
Ο Μπαρούκ Σαλαμέ (φιλολογικό ψευδώνυμο του Vincent Colonna) γεννήθηκε στην Αλγερία το 1958. Είναι διδάκτωρ γλωσσολογίας της EHESS. Έχει δημοσιεύσει δύο νουάρ και ένα ιστορικό μυθιστόρημα με ήρωα τον λόγιο αστυνόμο Σαρφατύ. Μεγαλωμένος σε έναν ειρηνικό και σχετικά ανεκτικό αραβικό κόσμο, αντιμέτωπος πια με την έκρηξη της βίας που πλήττει τις χριστιανικές και εβραϊκές κοινότητες, ασχολείται με το ζήτημα των γενεσιουργών παραγόντων και των αιτίων της βίας και με την έννοια του θρησκευτικού φαινομένου. Τα μυθιστορήματά του, μεταφυσικά, ιστορικά και νουάρ, προσπαθούν να αποδείξουν ότι το πρόβλημα της σχέσης όχι μόνο του ισλάμ αλλά και κάθε θρησκείας με τη βία είναι, κυρίως, πρόβλημα κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό.
