Η "Ευρωπαϊκή ζωγραφική του 16ου αιώνα" αποτελεί ουσιαστικά συνέχεια της "Ευρωπαϊκής ζωγραφικής στον 15ο αιώνα", που πρωτοκυκλοφόρησε δαπάναις του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1975 και διανεμήθηκε στους φοιτητές. Τότε είχε κυκλοφορήσει και είχε επίσης διανεμηθεί στους φοιτητές και μια πολυγραφημένη έκδοση της "Ζωγραφικής στον 16ο αιώνα", ένα χρόνο αργότερα, δηλαδή το 1976. Η "Ευρωπαϊκή ζωγραφική στον 15ο αιώνα" είχε κυκλοφορήσει με 201 ασπρόμαυρες εικόνες για οικονομικούς άλλα και άλλους λόγους. Η "Ζωγραφική στον 16ο αιώνα" εκδίδεται με έγχρωμες εικόνες. Και στον τόμο αυτό επιχειρείται η παρουσίαση της ευρωπαϊκής ζωγραφικής του 16ου αιώνα στις πιο ουσιαστικές και χαρακτηριστικές προσπάθειές της. Μάλιστα την περίοδο αυτή έχουμε και μια ουσιαστική διαφορά. Και αυτή κοντά στα άλλα είναι και η μεταφορά του κέντρου βάρους της ευρωπαϊκής καλλιτεχνικής δημιουργίας από τις Κάτω Χώρες και ειδικά από την Φλάνδρα, με τις μεγάλες ανακαλύψεις της ελαιογραφίας και τους αναμφίβολα πρωτοποριακούς δημιουργούς, τους αδελφούς βαν Άϊκ, τον Ρογήρ βαν ντερ Βάϊντεν, τους δημιουργούς της Γάνδης και της Μπρυζ, στον γερμανόφωνο χώρο. Πιο ειδικά στον νοτιογερμανικό, με μεγάλους δημιουργούς σαν τον Γκρύνεβαλντ και τον Ντύρερ, την Σχολή του Δούναβη και κάπως αργότερα της Κολωνίας και του Ρήνου, στο κέντρο της χώρας. Μάλιστα από τον γερμανικό χώρο θα περάσει στις Κάτω Χώρες, όπου σε συνδυασμό με τις γνωριμίες και τις επιδράσεις θα προχωρήσει σε μια νέα ενότητα. Και στην συνέχεια με μεγάλους δημιουργούς σαν τον Πάτινιρ και την τοπιογραφία του, τον Πίτερ Μπρέγκελ τον Πρεσβύτερο, με τις σκηνές της καθημερινής ζωής και τα φανταστικά θέματα, τους Λούκας βαν Λέϊντεν και Γιάν Σκορέλ με τις επιδόσεις των και στην χαρακτική θα φτάσει και σε νέες διατυπώσεις. Για να προχωρήσει στην Γαλλία, η οποία βρίσκεται κάτω από την σκιά των κατακτήσεων της ιταλικής ζωγραφικής και ιδιαίτερα μεγάλων δασκάλων του μανιερισμού σαν τον Ρόσσο Φιορεντίνο και τον Πριματίτσιο, όπου θα μας δώσει χαρακτηριστικά δείγματα νέων πειραματισμών. [...]