Η συνεισφορά του Περικλή Σφυρίδη ως μελετητή και κριτικού της σύγχρονης νεοελληνικής μας λογοτεχνίας είναι εξίσου σημαντική με αυτήν του πεζογράφου. Μελετώντας εδώ και μια δεκαετία το σύνολο της δουλειάς του, έκρινα σκόπιμο να αναδείξω πρώτα τη σημασία του κριτικού του έργου κι ύστερα του πεζογραφικού, επειδή το κριτικό του έργο παρέμενε στη σκιά της πεζογραφικής προσφοράς του, που τον καθιέρωσε ως έναν από τους πιο σημαντικούς διηγηματογράφους του καιρού μας. Με τον τρίτο – και όπως δήλωσε, τελευταίο – αυτόν τόμο των κριτικών του δοκιμίων Παραφυάδες, Κείμενα λογοτεχνίας και βιβλιοκρισίες 2009-2013,που επιμελήθηκα πάλι, ο Σφυρίδης φαίνεται να ολοκληρώνει τη θητεία του στον στίβο της λογοτεχνικής κριτικής, στην οποία θήτευσε επί τριάντα πέντε συναπτά χρόνια αδιαλείπτως. Ο παρών τόμος συγκροτείται από δεκάξι «Κείμενα λογοτεχνίας», που είναι ολοκληρωμένες μελέτες / κριτικές για το έργο σημαντικών σύγχρονων λογοτεχνών, και δοκίμια που αναφέρονται σε λογοτεχνικά φαινόμενα του καιρού και του τόπου μας. Οι «Βιβλιοκρισίες» αφορούν κριτικές για ποιητικά και πεζογραφικά βιβλία της πρόσφατης λογοτεχνικής μας παραγωγής. Τέλος, στο «Παράρτημα» επέλεξα τριάντα μία επιστολές του προς συγγραφείς, που του είχαν αποστείλει τα βιβλία τους.
Με την ολοκλήρωση πλέον του κριτικού έργου του Σφυρίδη, θέλω να επισημάνω πως, όπως στο πεζογραφικό του έργο ανέδειξε ένα εντελώς προσωπικό ύφος, έτσι και στο κριτικό του. Ένα προσωπικό ύφος που το χαρακτηρίζει όχι μόνο η σαφήνεια και η εντιμότητα, αλλά και ο ιδιαίτερος τρόπος προσέγγισης των λογοτεχνικών κειμένων.
Σωτηρία Σταυρακοπούλου
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ ΣΤΑΥΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Λίγα λόγια για το βιβλίο
ΚΕΙΜΕΝΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
Ντίνος Χριστιανόπουλος: το πεζογραφικό έργο του
Τεχνοκριτικά Διαγωνίου και η συμβολή του Ντίνου Χριστιανόπουλου στη διαμόρφωσή τους
Πού το πάει η λογοτεχνία;
Η ποίηση του Γιάννη Καρατζόγλου
Η ποίηση του Μανόλη Ξεξάκη
Γιώργος Κάτος: η ζωή και το έργο του
Η κριτική και οι κριτικοί της Διαγωνίου
Η λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης
Μνήμη Αλμπέρτου Ναρ
Ο Ντίνος είναι και θα παραμείνει ερωτικός ποιητής
Μνήμη Παναγιώτη Μουλλά
Κάποια συμπεράσματα/διδάγματα από την πεζογραφία του Ντίνου Χριστιανόπουλου
Οι δάσκαλοι
Η Κατοχή και ο Εμφύλιος: κάποιες νύξεις στη μεταπολεμική λογοτεχνία της Θεσσαλονίκης
Λίγα λόγια για τον Κάρολο Τσίζεκ
Εξι λογοτέχνες της μακεδονικής περιφέρειας: Λάζαρος Παυλίδης, Διαμαντής Αξιώτης, Σάκης Τότλης, Θανάσης Μαρκόπουλος, Βασίλης Καραγιάννης, Βασίλης Τσιαμπούσης
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ
Βασίλης Δημητράκος, Λασπωμένος άγγελος
Βασίλης Δημητράκος, Το μυστήριο της αγάπης
Μερόπη Αναστασιάδου, Θεσσαλονίκη 1830-1912. Μια μητρόπολη την εποχή των οθωμανικών μεταρρυθμίσεων
Σωτηρία Σταυρακοπούλου, Σπάνιες αλήθειες
Άρης Αλεβίζος, Ας μην ενοχληθεί κανείς
Σπύρος Κ. Αρβανιτάκης, Τετράδια μνήμης. Η βιογραφία μου-Κείμενα Miscellanea
Νίκος Δαββέτας, Η Εβραία νύφη
Παναγιώτης Γούτας, Ενός καφέ μύριοι, έποντα
Αντωνία Μποτονάκη, Άστο κι ας αποθάνει ή Το νεραγδαλλαγμένο
Αναστάσιος Ν. Τσικώτης, Μιλώντας για τον βλαχόφωνο ελληνισμό
Γεώργιος Θ. Δαλαμάγκας, Η πατρίδα μου η Κασσάνδρα (Όσα άκουσα, είδα και έζησα)
Σωτηρία Σταυρακοπούλου, Αχ, Ελλάδα, σ' αγαπώ
Ορέστης Αλεξάκης, Ποίηση (1960-2009)
Γεώργιος Ν. Σχορετσανίτης, Οδοιπορικό στη Σοβιετική και Νέα Βαλτική
Ηλίας Κουτσούκος, Delivery boy
Βασίλης Τσιαμπούσης, Γαλάζια αγελάδα
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ
Γιώργος Χρονάς, Τα κοκόρια της οδού Αισχύλου
Βασίλης Καραγιάννης, Αμαρτήματα κατά συρροήν στον Άθω
Γιάννης Ατζακάς, Θολός βυθός
Αλέξης Ζήρας, Η ποίηση της αφής
Δημήτρης Τσινικόπουλος, αδημοσίευτη συλλογή διηγημάτων
Θεόδωρος (Τάκης) Λαζαρίδης, Στίχοι πάνω στην άμμο
Τάσος Κουράκης, Ιερωτικόν
Λίλη Πρίφτη, Ματωμένος Βόσπορος
Ηλίας Παπαμόσχος, Λειψή αριθμητική
Αλέξανδρος Βαναργιώτης, Διηγήματα για το τέλος της ημέρας
Νικήτας Παρίσης, Θα 'ναι νύχτα και Αύγουστος
Μαρία Κέντρου-Αγαθοπούλου, Η Ευρυδίκη με το τσιγάρο στο μπαλκόνι
Γιώργος Θεοχάρης, Από μνήμης
Δημήτρης Κόκορης, Λόγος γυμνός. Εισαγωγή στο έργο του Ντίνου Χριστιανόπουλου
Τάσος Αναστασίου, Συνεσταλμένος δολοφόνος
Τάσος Κοκόγιας, Καπνός αναθρώσκων
Γιάννης Βούρος, Στο περιθώριο
Στέφη Κόρτη-Κόντη, Οι σοκολάτες του Σεφέρη
Άγγελος Γέροντας, Χωρίς κασκόλ
Αντώνης Περαντωνάκης, Προζύμι
Δημήτρης Μαγριπλής, Κρυφές ενοχές
Παναγιώτης Μανάφης, Η μηλιά. Μια ιστορία αγάπης
Δαυίδ Μπάκας, Τσιγάρο και λιβάνι
Δημήτρης Αλεξίου, Αλάτι κόκκινο
Κούλα Αδαλόγλου, Βγήκε ένας ήλιος χλωμός
Αρχοντούλα Διαβάτη, Το αλογάκι της Παναγίας
Κομνηνή Πηδώνια, Πανώρια
Δημήτρης Μαγριπλής, Δέκα μικρές εικονογραφημένες ιστορίες
Λίλη Πρίφτη, Ώρα για τη γλύκα της ξεκούρασης
Σωτήρης Δημητρίου, Το κουμπί και το φόρεμα
Νίκος Δαββέτας, Ο ζωγράφος του Μπελογιάννη
ΠΡΩΤΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
