Καλά κουµάσια και του λόγου τους – τα σύννεφα θέλω να πω. Σου κάνουνε τ’ ανήξερα περιστεράκια (σου παρασταίνουνε το πούπουλο) και µέσα τους έχουνε κρυµµένο το πικρό κεντρί. Αµ αυτά ήτανε –ποια άλλα;–, αυτά ήτανε που φέρανε όλο το κακό. Πηγαίνανε πάν’ απ’ το βάλτο σαν τα φουσκωµένα βουβάλια, ξερνοβολούσαν, και κατόπιν γυρνούσανε ξεθυµασµένα και λέγανε κατά τον αέρα: «Έλα, τώρα έχεις το ελεύτερο να µας πάρεις».
Το 1923, µετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ένα ορφανό αγόρι θα βρεθεί προσφυγόπουλο στο Βερτεκόπι, στη σηµερινή Σκύδρα. Εκεί θα γίνει στενός φίλος µ’ ένα τουρκάκι, τον µικρό Σουκρή, που θα πρέπει να ακολουθήσει την αντίστροφη πορεία – αν και η µοίρα του θα είναι ακόµα πιο σκληρή. Η περιπλάνηση του µικρού ήρωα σε πόλεις και χωριά της Μακεδονίας, όπου πασχίζει να επιβιώσει δουλεύοντας πότε ως πλανόδιος πωλητής και πότε ως λασπάς, θα δοκιµάσει τις αντοχές του και θα του µάθει τη σκληρότητα της ζωής από πρώτο χέρι. Αλλά η αγνή του ψυχή και η ευαισθησία του δε θα πάψουν να αναζητούν εκείνο τον τόπο όπου τα παιδιά δε δουλεύουν και είναι πάντα ευτυχισµένα.
«... Ο Λουντέµης έγραφε όπως ανάσαινε, δεν σταµατούσε ποτέ... Σχεδόν καθένα από τα βιβλία του είναι και µια µαρτυρία από τη µακρόχρονη οδύσσειά του στους χώρους της εξορίας – µέσα κι έξω από την Ελλάδα». Στρατής Τσίρκας
«Ο Μενέλαος Λουντέµης ήταν ένας από τους ωραίους της γενιάς των Ρωµιών λογοτεχνών που κλείσανε στο έργο τους τη δίψα και τους αγώνες του λαού µας για ελευθερία, δηµοκρατία, ανθρωπισµό...» Διδώ Σωτηρίου
«Μια συµβολική φυσιογνωµία αγωνιστή για τη ζωή, ενάντια στην αδικία, που τη βίωσε µε τον πιο σκληρό τρόπο και την πάλεψε µε παιδικό πείσµα µέχρι τέλους. Το µήνυµά του “να παλεύεις γι’ αυτό που λέει η καρδιά σου” και “να µην το βάζεις κάτω” είναι το πιο επίκαιρο µήνυµα στις µέρες µας. Ένα µήνυµα τόσο για τους µεγάλους (γονείς – δασκάλους), αλλά κυρίως για τα παιδιά. Που καλούνται να ξαναχτίσουν τον πολύχρωµο κόσµο τους, µέσα από τα συντρίµµια που τους αφήνουµε κυρίως εξαιτίας της ανοχής µας στο πιο διεφθαρµένο σύστηµα εδώ και πολλές δεκαετίες». Περιοδικό Εκ-Παιδεύω, τεύχ. 27, Σεπτέµβριος-Οκτώβριος 2012
