Πρόκειται για µια πολυεδρική σύνθεση της ιστορίας µιας ηγετικής φυσιογνωµίας του ’21 βάσει και πολλών νέων πηγών. Επικεφαλής ενός λαϊκού κινήµατος στη Σάµο πριν από την Εθνεγερσία, διοίκησε πολιτικά και στρατιωτικά την πατρίδα του. Πριν κηρύξει την επανάσταση συνέταξε οργανικό νόµο και στρατιωτικό κανονισµό και τους έθεσε υπό την έγκριση του λαού. Έτσι δηµιούργησε στη Σάµο ένα τοπικό αυτόνοµο κράτος και πειθαρχηµένο στρατό. Κυβέρνησε δηµοκρατικά υπό τον έλεγχο εκλεγµένων από τον λαό πληρεξουσίων. Σφιχτά ενωµένοι, αρχηγός και λαός, αντιστάθηκαν µε επιτυχία σε επίµονες απόπειρες της ελληνικής κυβέρνησης που ήθελε να καταργήσει την αυτονοµία της Σάµου και να την διοικήσει ως επαρχία του κράτους. Ο Λυκούργος κατήγαγε περιφανείς νίκες εναντίον ισχυρών τουρκικών αποβατικών δυνάµεων και κατέβαλε συστηµατικά αξιοσηµείωτες προσπάθειες για την αποτελεσµατική άµυνα του νησιού. Κατά την τετραετία 1830-1834, λαός και αρχηγός συνεργάστηκαν ώστε να ανατραπεί άρθρο του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου που απέκλεισε τη Σάµο από το ελληνικό κράτος. Ο Λυκούργος οργάνωσε τη διοίκηση της Σάµου έτσι ώστε οι αποφάσεις να λαµβάνονται από συνελεύσεις αντιπροσώπων του λαού. Διαχειρίστηκε τα δηµόσια οικονοµικά µε χρηστότητα και υπό τον έλεγχο της λαϊκής αντιπροσωπείας, όντας σώφρων, προνοητικός και απαλλαγµένος από πάθη.