Μια Ελλάδα μικρή, φτωχή, ανίσχυρη, απομονωμένη, διχασμένη, κηδεμονευμένη, οπισθοδρομική και αλλόφρων μπήκε στον 20ό αιώνα. Εκατό χρόνια αργότερα η αισιοδοξία και η αυτοπεποίθηση με τις οποίες η Ελλάδα μπαίνει στον 21ο αιώνα δεν είναι ούτε τεχνητές ούτε αδικαιολόγητες: η πάλαι ποτέ μικρή χώρα της Βαλκανικής έχει μετατραπεί σε ένα κράτος ισχυρό και πλούσιο, στον σταθερότερο παράγοντα της περιοχής της και σε μια κοινωνία ανοιχτή και σύγχρονη. Οι σημαντικότερες -και αμετάκλητες- αλλαγές εκδηλώνονται σε 3 επίπεδα: Πρώτον, ο πολιτικός και ιδεολογικός διχασμός της ελληνικής κοινωνίας έχει οριστικά γεφυρωθεί. Ζούμε σε καθεστώς γενικής πολιτικής συνεννόησης.
Δεύτερον, η Ελλάδα έχει ενσωματωθεί οριστικά στο οικονομικό και νομισματικό οικοδόμημα της Ευρώπης. Ζούμε σε καθεστώς γενικής συμφωνίας για τον στρατηγικό προσανατολισμό του έθνους.
Τρίτον, μέσα στην τελευταία χρονιά του 20ού αιώνα ο απομονωτισμός, όλη αυτή η αναχρονιστική αντίληψη των πραγμάτων υπέστη δεινή ήττα. Ζούμε σε καθεστώς γενικότερης ιδεολογικής συναίνεσης και συναποδοχής. Το τέλος του εικοστού αιώνα σηματοδοτεί τρόπον τινά και το «τέλος της εθνικής μας μοναξιάς». Η συνεχής αυτή διερώτηση του «πόσο μόνοι είμαστε» (και πόσο ξεχωριστοί...), που ξεκίνησε ήδη από το Βυζάντιο του 11ου αιώνα, οδεύει προς την οριστική της απάντηση: Ούτε μόνοι είμαστε ούτε (τόσο) ξεχωριστοί!
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]
