Η ιατρική εκπαίδευση βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι, εφόσον φιλοδοξεί να προετοιμάσει γιατρούς που θα ανταποκριθούν στις απαιτήσεις για παροχή υγείας τα επόμενα 30 χρόνια. Αυτό δεν είναι απλό θέμα, αν και φαίνεται αυτονόητο. Το εκπαιδευτικό σύστημα - ακόμη και σε ιδρύματα που βρίσκονται στην πρωτοπορία της επιστήμης, όπως οι Ιατρικές Σχολές του Harvard και Yale των ΗΠΑ, McGill και McMaster του Καναδά και Οξφόρδης της Αγγλίας - βασίζεται σαν σύλληψη στις επιταγές επιστημόνων του 1910.
Οι αλλαγές θέλουν έμπνευση και αφοσίωση στην οργάνωση ενός προγράμματος που θα ανταποκρίνεται στις καινούργιες επιστημονικές αντιλήψεις για τον ανθρώπινο οργανισμό και τις αρρώστιες, όπως αυτές διαμορφώνονται με τις γνώσεις της μοριακής βιολογίας, γενετικής κλπ. Συγχρόνως ένα εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να είναι τέτοιο ώστε να διασφαλίζει την ουσία του λειτουργήματος του γιατρού. Πυρήνας του συστήματος αυτού είναι η φροντίδα για το συγκεκριμένο άρρωστο μέσω ανθρώπινης σχέσης μαζί του μέσα στο συγκεκριμένο κοινωνικό σύστημα, στο οποίο ζουν γιατρός και άρρωστος. Πώς λοιπόν πρέπει να εκπαιδεύονται οι νέοι γιατροί;
Η ιατρική επιστήμη βρίσκεται μπροστά σε μία εκρηκτική αύξηση γνώσης και πληροφοριών, το σύνολο των οποίων κανείς πια δεν μπορεί να κατακτήσει και να αφομοιώσει. Περισσότερο από ποτέ άλλοτε ισχύει το `ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρά`. Επομένως το εκπαιδευτικό σύστημα, που μέχρι τώρα βασιζόταν στη μετάδοση περιορισμένων γνώσεων από τον ειδήμονα καθηγητή στους φοιτητές, κυρίως μέσω διαλέξεων σε μεγάλα αμφιθέατρα, δεν είναι πλέον ικανό να εκπληρώσει το σκοπό του λόγω της έκρηξης νέων πληροφοριών. Αντ` αυτού η διδασκαλία των φοιτητών πρέπει να γίνεται σε μικρές ομάδες, όπου κύριο μέλημα είναι η ανάπτυξη νοοτροπίας και τρόπου σκέπτεσθαι των φοιτητών μπροστά στη μελλοντική δουλειά τους. [...]
Τέλος, θέμα κρίσιμης σημασίας, που θα αντιμετωπίσει ο γιατρός του μέλλοντος, είναι η σύγχρονη ιατρική ηθική. Η τεχνολογική πρόοδος της επιστήμης, μας έχει φέρει μπροστά σε θεραπευτικές παρεμβάσεις, τα αποτελέσματα των οποίων δεν έχουμε `αφομοιώσει` ούτε διανοητικά, ούτε ψυχολογικά, ούτε πολιτιστικά, ούτε οικονομικά. Παράδειγμα αποτελούν οι μεταμοσχεύσεις οργάνων, η τεχνητή γονιμοποίηση, η μηχανική αναπνοή κ.ά. Η ηθική στάση του γιατρού έχει τεράστια σημασία. Αφορά την ουσία της πρακτικής του, η οποία είναι η φροντίδα για τον άρρωστο μέσα στο κοινωνικοπολιτιστικό σύστημα που καθορίζει τη σχέση τους.
Η Εντατική Θεραπεία ξεκίνησε τη δεκαετία του `50 με την επιδημία της πολιομυελίτιδας. Τότε χρησιμοποιήθηκε ευρέως ο αναπνευστήρας αρνητικής πίεσης (`σιδηρούς πνεύμων`).
Σήμερα η Εντατική Θεραπεία δεσπόζει της ενδονοσοκομειακής Ιατρικής. Δεν νοείται να υπάρχει Νοσοκομείο χωρίς Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Η Εντατική Θεραπεία έχει αντικείμενο τον βαριά και κατά κανόνα πολυσυστηματικό άρρωστο, του οποίου η συνεχής παρακολούθηση και θεραπεία με μέσα υψηλής τεχνολογίας δίνει τη δυνατότητα ταχείας διάγνωσης, θεραπείας και τελικά διάσωσης του βαρέως πάσχοντος ασθενούς. [... ]
[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]