Τα δοκίμια και οι μελέτες αυτού του βιβλίου, αρμοσμένα σε μια θεματική ενότητα, αναφέρονται στον ελληνικό πολιτισμό, τον αρχαίο ιδιαίτερα, αλλά και τον σύγχρονο, σε συγκριτική αντιπαράθεση όπου χρειάζεται. Ως πολιτισμό ενός λαού εννοούμε το σύνολο των πνευματικών και τεχνικών επιτευγμάτων του, στην προσπάθειά του να εξελιχθεί και να προχωρήσει σε ανώτερες μορφές ζωής και σκέψης. Θεμέλια του πολιτισμού είναι τα Γράμματα και οι Τέχνες, οι Επιστήμες και τα Ήθη, η Φιλοσοφία της ζωής και του κόσμου, και τα Ανθρωπιστικά ιδεώδη. Στόχος του πολιτισμού είναι η άνετη, όμορφη, δίκαιη, ασφαλής και δημιουργική ζωή. Τα στοιχεία ενός τέτοιου πολιτισμού θα διαπραγματευτούμε, με τη σφραγίδα της ελληνικότητας· και η ελληνικότητα είναι η κατεξοχήν μορφή του ανθρωποκεντρικού πολιτισμού, έτσι που το άλλο όνομα του ελληνικού πολιτισμού να είναι: Ουμανισμός. Ο ελληνικός «humanismus» προβάλλει ως πρότυπο τον ολοκληρωμένο (νοητικά και συναισθηματικά) ανθρώπινο τύπο του «καλού καγαθού» που στηρίζει την ευδαιμονία και τη σωτηρία του στον ίδιο του τον εαυτό. Χαρακτήρας βασικός κάθε πολιτισμού είναι η συγκρότηση μιας σωστής κοινωνικής οργάνωσης, που θα εξασφαλίσει στο άτομο - μέσα στην πολιτεία - τη μεγαλύτερη ανάπτυξη των ικανοτήτων του, τη διακονία των ανθρωπιστικών αξιών και τη δημιουργία μιας κοινωνικής συνείδησης τέτοιας, που ως τελικό στόχο της θα έχει το κοινό αγαθό. [. . .] Πολιτισμένος λέγεται ο άνθρωπος που ενώ πρώτα ήταν καλός από εξωτερική ανάγκη, γίνεται καλός από εσωτερική αναγκαιότητα. Και όχι πλέον ο φόβος αλλά το κοινωνικώς «δέον», το καθήκον που ελεύθερα δέχεται, τον οδηγεί στο ν` αποφεύγει το ηθικό σφάλμα και την αντικοινωνική συμπεριφορά. Αυτή είναι μια αρχή που δίδαξαν οι Έλληνες. Μια αρχή θεμελιωμένη στο Λόγο και την Αρετή. [. . .]

[Απόσπασμα από κείμενο παρουσίασης εκδότη ή έκδοσης]