Ο Παυσανίας θεωρείται ο πιο σημαντικός αρχαίος περιηγητής του 2ου αιώνα μ.Χ. Ταξίδεψε σε όλη την Ελλάδα και κατέγραψε με σχολαστικότητα και ακρίβεια όλα αυτά που συνάντησε· μύθους, ιστορία, κτίσματα, φυσικό περιβάλλον. Τον τεράστιο αυτό πλούτο πληροφοριών που συγκέντρωσε δημοσίευσε σε δέκα βιβλία, με το γενικό τίτλο Ελλάδος Περιήγησις. Το έργο αυτό αποτελεί μέχρι σήμερα την κυριότερη και πιο αξιόπιστη πηγή άντλησης πληροφοριών για τους ερευνητές και τους αρχαιολόγους.
Το 2001 ο ιστορικός της φωτογραφίας και φωτογράφος Άλκης Ξ. Ξανθάκης, σε συνεργασία με τη φιλόλογο Μεταξία Παπαποστόλου, αποφάσισε να ακολουθήσει τα βήματα του περιηγητή στη λακωνική γη. Από τη συλλογική αυτή προσπάθεια προέκυψε το λεύκωμα `Λακωνίας Περιήγησις. Παυσανία «Λακωνικά»`.
Συνεχίζοντας την περιήγησή του, το 2003 ο Άλκης Ξ. Ξανθάκης, σε συνεργασία με τις αρχαιολόγους Δήμητρα Σπυροπούλου και Μαρία Μουστακάκη -που έκαναν τα σχόλια και τη μετάφραση του αρχαίου κειμένου στη νεοελληνική-, ακολούθησε μαζί τους βήμα προς βήμα τη διαδρομή του Παυσανία στην Αττική. Έτσι κατέγραψε με το φακό του ό,τι έχει απομείνει σήμερα από τα μέρη που περιγράφει ο αρχαίος περιηγητής στο βιβλίο του «Αττικά».
Τα αποτελέσματα αυτής της συστηματικής έρευνας και καταγραφής ήταν συγκλονιστικά. Ύστερα από 1.850 περίπου χρόνια υπήρχαν μαρτυρίες για τις πόλεις, τα μνημεία, τα ιερά και τους τόπους των αρχαίων χρόνων που διατηρούνται μέχρι σήμερα. Και αυτό συμβαίνει όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά σε όλη την Αττική. Το λεύκωμα αυτό λειτουργεί ως μια `μηχανή του χρόνου`, που ταξιδεύει τον αναγνώστη στην πρώιμη περίοδο της ρωμαϊκής κυριαρχίας, όπου το αρχαίο ελληνικό πνεύμα βρισκόταν ακόμη σε μεγάλη ακμή.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]