Εις την `Ακρόπολιν` είχα δημοσιεύση προ τινων ετών, στοιχεία τινά περί του Αρματωλικού βίου, της ενδοξοτάτης ταύτης σελίδος του μεταγενεστέρου Ελληνισμού.
Κατόπιν, εις μίαν διάλεξίν μου, εις το Βασιλικόν Θέατρον, και εις τα Αναδρομικά σημειώματα της `Εστίας`, ανέπτυξα κεφάλαια τινα της πολυχρονίου σχετικής μελέτης μου.
Ήδη, προβαίνω εις την δημοσίευσιν της όλης εργασίας μου, γραφείσης ούτως, ώστε να είναι ευχάριστος μεν εις τους ολίγους, προσιτή δε και εις τους πολλούς.
Το έργον μου διήρεσα εις δύο μέρη:
Εις το πρώτον αναπαριστώ δι` ολίγων την αθλιότητα του δουλικού βίου κατά τους αιώνας της Τουρκοκρατίας, και καταδεικνύω την διαφοράν του βίου τούτου των ραγιάδων των πόλεων και των κοιλάδων, προς την ελευθέραν ζωήν των λεβέντηδων των βουνών και των κυμάτων. Δι` ολίγων επίσης καταδεικνύω, το σύστημα της οργανώσεως των κλεφτών, την προστασίαν ην παρείχον ούτοι εις τους σκλάβους αδελφούς των, περιγράφω την ενδυμασίαν των, τον οπλισμόν των και τας σημαίας των, την πολεμικήν των τέχνην, τα ήθη και τα έθιμά των, τας ασκήσεις και τας παιδιάς των, ομιλώ δια την εγκράτειάν των, δια τον καρτερικόν θάνατόν των, κατά τας βασάνους εις ας συλλαμβανόμενοι υπεβάλλοντο, δια τον σεβασμόν των προς τα όπλα των, δια την φροντίδα περί της υστεροφημίας των, και δι` άλλα τινά σχετικά.
Κατόπιν πραγματεύομαι περί της ανάγκης ήτις επέβαλε την δημιουργίαν των αρματωλών, περί των διαφόρων αρματωλικίων, της διαιρέσεως και της διοικήσεως αυτών, και τέλος περί των ποικίλων τρόπων, καθ` ούς ανεδεικνύοντο οι αρματωλοί.
Εις το δεύτερον μέρος, καταδεικνύω τα κυριώτερα χρονικά σημεία καθά αναφαίνεται σοβαρά και συστηματική η δράσις των κλεφτών, των αρματωλών και τινων κουρσάρων, κατά τας από της Αλώσεως μέχρι της Επαναστάσεως γενομένας ή προκληθείσας εξεγέρσεις του υποδούλου Ελληνικού Λαού.
Τέλος αναγράφω τινά περί του περιπετειώδους βίου των επισημοτέρων κλεφτών, αρματωλών και τινων κουρσάρων, οίτινες ίσως θ` αποτελέσωσιν άλλοτε το θέμα ίδιας και γενικωτέρας ασχολίας.
Και η έλλειψις επισήμων ή ασφαλών οπωσδήποτε πληροφοριών, και αι δυσχέρειαι των απαραιτήτων ερευνών εν τω τόπω, προς περισυλλογήν σχετικών πληροφοριών και παραδόσεων, καθιστώσι το έργον ημών τούτο-και είναι η πρώτη συστηματική εργασία επί του περιφήμου αυτού θέματος-επιδεκτικόν συμπληρώσεων και παρατηρήσεων. Δια τούτο πάσαν πληροφορίαν συντείνουσαν προς τούτο ευγνωμόνως αποδεχόμεθα.

[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]