ΟΙ `ΕΚΑΤΟ ΜΕΓΑΛΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ` είναι προϊόν επιλογής ενός κοινού Ελλήνων το οποίο προέρχεται από διάφορες βαθμίδες εκπαίδευσης και επαγγελματικής προέλευσης. Οι εκλέκτορες συνεπώς έχουν την εγκυρότητα της κοινής γνώμης και γι` αυτό οι επιλογές παρουσιάζουν ευρύτερο ενδιαφέρον για τον ερευνητή.
ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΘΕΣΗ στη νεοελληνική συνείδηση και γι` αυτό ενσωματώθηκαν στους `εκατό` πολυάριθμοι μεγάλοι διανοητές, πολιτικοί, καλλιτέχνες, συγγραφείς και επιστήμονες της αρχαιότητας. Αποδεικνύεται ακόμη ότι οι εκλογείς έχουν εκτεθεί σε αρκετές πληροφορίες για την αρχαία Ελλάδα, αφού επέλεξαν μεταξύ άλλων προσωπικότητες λιγότερο γνωστές όπως ο Κλεισθένης ή ο Αρχιμήδης. Η προτίμηση για το Βυζάντιο είναι περιορισμένη, αλλά δημιουργική, καθώς ο Μέγας Κωνσταντίνος και ο Ιουστινιανός πολιτογραφούνται ως ημέτεροι.
ΜΟΝΟ ΕΠΤΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ κοσμούν τους `εκατό` αλλά τουλάχιστον μία πλησιάζει τους δέκα επικρατέστερους, ενώ η Κάλλας θα έπρεπε να βρίσκεται ανάμεσά τους. Εντυπωσιακή είναι η παντελής απουσία Νεοελλήνων ζωγράφων και γλυπτών. Από τους ζωντανούς απουσιάζουν ο Μόραλης, ο Τάκης και η Χρύσα, από τους αποδημήσαντες, ο Γκύζης, ο Βολανάκης, ο Μαλέας, ο Παπαλουκάς, ο Χατζηκυριάκος
Γκίκας, ο Τσαρούχης, ο Σκλάβος και τόσοι άλλοι. Από τη μουσική απουσιάζουν επίσης οι έντεχνοι συνθέτες όπως ο Χρήστου, ο Ξενάκης και ο Σκαλκώτας, αλλά περιλαμβάνεται ο Μητρόπουλος και πολλοί αγαπητοί στο μεγάλο κοινό συνθέτες.
ΕΝΩ ΟΜΩΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΕΙΤΑΙ ΕΠΑΡΚΩΣ η λαϊκή μουσική, απουσιάζει η ελαφρά. Ο Αττίκ, ο Σογιούλ, ο Γούναρης και περιέργως η τραγουδίστρια της νίκης, η Σοφία Βέμπο. Στη λογοτεχνία υπάρχει η βασική εκπροσώπηση, μολονότι ο Καβάφης θα μπορούσε να βρίσκεται επάξια στους δέκα. Το θέατρο και ο κινηματογράφος έχουν επίσης σημαντικούς εκπροσώπους, με σοβαρή όμως απουσία του Μιχάλη Κακογιάννη που μας έδωσε τη `Στέλλα`, το `Κορίτσι με τα Μαύρα`, τον `Ζορμπά` και τόσα άλλα έργα. Η συγκατοίκηση του Άρη Βελουχιώτη με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Χαρίλαο Φλωράκη αποδεικνύει το εύρος των πολιτικών προτιμήσεων του κοινού που έλαβε μέρος στην ψηφοφορία.
ΑΝ ΣΥΓΚΡΙΝΟΥΜΕ ΤΕΛΟΣ τα αποτελέσματα των `εκατό Ελλήνων` με τους αντίστοιχους Άγγλους, θα βρούμε στους δικούς μας λιγότερους αθλητές και αστέρες της ψυχαγωγίας. Θα ανακαλύψουμε επίσης ότι διαθέτουμε και πίστη στο άστρο μας όπως ίσως αποδεικνύει και η επιλογή ενός Έλληνα αστρολόγου ανάμεσα στους `εκατό`.
ΟΙ ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΣ των 100 `Μεγάλων` που περιέχει ο τόμος αυτός είναι έργο εκλεκτών Ελλήνων μελετητών της αρχαιότητας, του μεσαίωνα και του νεώτερου Ελληνισμού. Με τη συμμετοχή τους αυτή προσφέρουν στο ελληνικό κοινό μια γνωριμία με τους `μεγάλους` που πιστεύουμε ότι θα διαρκέσει. Αν από την προσπάθεια επιλογής των `εκατό Μεγάλων Ελλήνων` μείνει η υπόμνηση ατόμων που πλούτισαν με διάφορους τρόπους τη ζωή μας και, ακόμα καλύτερα, αν το εγχείρημά μας προκαλέσει την ανάγκη να τους ανακαλέσουμε μέσα από τη γνωριμία με το έργο τους, τότε η προσπάθεια αυτή θα έχει εκπαιδευτικό αποτέλεσμα με μεγάλη απήχηση.

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]