Η παρούσα χρηστική έκδοση της περίφημης περί μοναχισμού πραγματείας του αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Ευσταθίου (12ος αι.) έρχεται να καλύψει ένα πραγματικό κενό στην ελληνική βιβλιογραφία. Αλλά το ενδιαφέρον είναι αλλού: μέσα από έναν απίστευτα τολμηρό και δριμύ λόγο αναδύεται πανοραμικά μια ολόκληρη κοινωνία τόσο ανόμοια προς την δική μας όσον αφορά τα μέσα αλλά και τόσο όμοια σ’ ότι αφορά τα ανθρώπινα πάθη και τις αδυναμίες. Η ειλικρίνεια και το αναμορφωτικό πάθος του μεγάλου ιεράρχη είχαν ήδη προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις στους κοσμικούς και μοναστικούς κύκλους της δεύτερης πόλης της Αυτοκρατορίας. Πολλοί αντίπαλοί του αναφανδόν τον χλεύαζαν οσάκις ύψωνε το λόγο του και το ανάστημά του, επιλέγοντας: «Τι φλυαρεί ο μέγας παπάς;» - όταν βέβαια δεν συνωμοτούσαν και γι’ αυτήν ακόμα τη σωστική του ακεραιότητα! Κείμενο τολμηρό, πρωτότυπο, χριστιανικό και αληθινό: αυτή είναι η «Επίσκεψις βίου μοναχικού» του Ευσταθίου, που παρουσιάζεται εδώ σε νεοελληνική απόδοση - για πρώτη φορά - με εισαγωγή, εκτενή σχόλια, υποσημειώσεις και βιβλιογραφία.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]