Ο ιδεολόγος όσο και φιλόδοξος γιος μεταλλωρύχου Τζον Γκάμπριελ Μπόρκμαν διαλύει τον ερωτικό δεσμό που είχε με την Έλλα Ρέντχαϊμ, παντρεύεται την αδελφή της Γκούνχιλντ και μαζί της αποκτά έναν γιο, τον Έρχαρτ. Γίνεται διευθυντής τράπεζας, στιγματίζεται από οικονομικές ατασθαλίες και οδηγείται για μερικά χρόνια στη φυλακή. Όταν επανέρχεται στο σπίτι του έχει να αντιμετωπίσει την ψυχρότητα της γυναίκας του, την κριτική της νύφης του και την αδιαφορία του γιου του.

Το έργο βασίζεται στο γνωστό ιψενικό ερωτικό τρίγωνο. Οι δραματικές κορυφώσεις του, το υπόγειο χιούμορ του και οι πανανθρώπινες αλήθειες που λέγονται από τους ήρωες ανέδειξαν τον "Τζον Γκάμπριελ Μπόρκμαν" σε αγαπημένο έργο των Ευρωπαίων στις αρχές του εικοστού αιώνα, που φτάνει στις μέρες μας σύγχρονο, ανατρεπτικό όσο και ευαίσθητο. Ο Μπόρκμαν είναι ο τελευταίος αστός που θέλει να διορθώσει τον κόσμο. Είναι ο άνθρωπος των καλών προθέσεων και των αγαθών κινήτρων που πνίγεται από την τεχνοκρατική αντίληψη για τον κόσμο. Είναι μια πραγματικότητα του εικοστού αιώνα που εκφράζει το βασίλεμα μιας ποιότητας ζωής και ενός ήθους και την ανατολή μιας άλλης ποιότητας και ενός άλλου ήθους.