Ένας νεαρός αριστοκράτης κάνει το ντεμπούτο του στα σαλόνια της υψηλής κοινωνίας, γεμάτος όνειρα, αλλά και αυταπάτες για το μεγάλο έρωτα που ποθεί να γνωρίσει. Καμία από τις εκθαμβωτικές γυναικείες παρουσίες που τον περιβάλλουν δεν ικανοποιεί τις φαντασιώσεις του, ώσπου η μαρκησία ντε Λυρσαί, μια γυναίκα είκοσι χρόνια μεγαλύτερή του, θα αναλάβει να τον μυήσει, αν όχι στον έρωτα, τουλάχιστον στις αισθησιακές απολαύσεις. Κι ενώ ο νεαρός Μεϊλκούρ είναι έτοιμος να παραδοθεί σ` αυτό που εκλαμβάνει ως πραγματικό πάθος, εμφανίζεται, σαν οπτασία, η `άγνωστη`, και προκαλεί τα πιο θυελλώδη συναισθήματα στην καρδιά και τις πιο αντιφατικές σκέψεις στο νου του άπειρου νέου...
Φανταστικά `Απομνημονεύματα`, τα Παραστρατήματα του Νου και της Καρδιάς είναι μια αναδρομική αφήγηση: ο ήρωας, ένας ηλικιωμένος και διεφθαρμένος άντρας, θυμάται τα αγνά νεανικά του χρόνια και την ερωτική αγωγή του. Η ιστορία, ημιτελής και δομημένη σύμφωνα με τη ροκοκό αισθητική, περνάει από τον ήρωα στον αφηγητή, από το παρελθόν στο παρόν, από τον αγνό αλλά ανέφικτο έρωτα στο πάθος, που είναι η παρωδία της αγάπης.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]