(...) Σε μια περιοχή, όπως η Χίος, με πνευματική παράδοση δεν μπορούσε να απουσιάζει η μοναστική παρουσία. Η εμφάνιση του Μοναχισμού στη Χίο δεν έχει καθοριστεί ακριβώς χρονολογικά. Φαίνεται ότι γύρω στον 6ο μ.Χ. αιώνα εμφανίζεται η πρώτη μορφή Μοναχισμού. Η εξέλιξή του όμως ήταν ραγδαία, ώστε η Χίος να πλημμυρίσει από Σκήτες και Μοναστήρια, σε σημείο που η μοναστική ζωή να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο - ιδιαίτερα τους τελευταίους αιώνες - στα χιακά πνευματικά δρώμενα. Ο Μοναχισμός στη Χίο, παρά τις ιστορικές περιπέτειες - πολιτικές μεταβολές, κατακτήσεις από αλλοδόξους και αλλοθρήσκους κ.α. - κατόρθωσε να κρατήσει άσβηστη τη φλόγα της πίστεως και της ελληνικής παιδείας. Συνετέλεσε σημαντικά στην πρόοδο της πνευματικής θρησκευτικής και κοινωνικής ζωής της Χίου, η οποία για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα είχε καταστεί η πνευματική κονίστρα πολλών ιδεολογικών ρευμάτων - αναγέννηση, διαφωτισμός, ανανεωτική κολλυβαδική κίνηση κ.λπ. - μέσα στο χώρο του Αιγαίου. (...)
[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]