«Είναι ελάχιστα γνωστά στον πολύ κόσμο το εύρος και η πολυμορφία της συλλεκτικής δραστηριότητας του Ευάγγελου Αβέρωφ. Οι περισσότεροι τον γνωρίζουν ως πολιτικό, μερικοί ως λογοτέχνη, ορισμένοι ως άνθρωπο που πρόσφερε σημαντικό έργο στην ιδιαίτερή του πατρίδα, το Μέτσοβο. Σ` αυτή την τελευταία του `ιδιότητα` εντάσσουν συνήθως και τη συλλεκτική του δραστηριότητα, όσοι τουλάχιστον έτυχε να επισκεφτούν τα μουσεία που δημιούργησε εκεί, τα μοναστήρια και τις εκκλησίες που φέρουν τη σφραγίδα του. Και έχουν δίκιο -αλλά μόνο εν μέρει. Όπως αποδεικνύεται και από τα αντικείμενα που βρέθηκαν μετά το θάνατό του στο προσωπικό του αρχείο, ο Αβέρωφ ήταν ένας μανιώδης συλλέκτης, ένας άνθρωπος που μάζευε τα πάντα, και μάλιστα από πολύ νέος. Παλιές καρτ-ποστάλ, γραμματόσημα, γράμματα των γονέων του και άλλων μελών της οικογένειας, έγγραφα στα οποία απέδιδε κάποια ιδιαίτερη σημασία, προσωπική ή ιστορική. Ποιος άλλος, εκτός από έναν μανιώδη συλλέκτη, θα σκεφτόταν σε τέτοιους καιρούς δύσκολους να διασώσει και να φυλάξει στο αρχείο του επί 50 χρόνια ένα χαρτί που κάρφωσαν στην πόρτα του οι Ιταλοί -το αγγελτήριο επίταξης του σπιτιού του; Τρία αγγελτήρια επίταξης του ίδιου σπιτιού, του πατρικού σπιτιού στην οδό Αμερικής 19 (από τους Ιταλούς το `41, από τους Γερμανούς το `43 και, τέλος, από τους Εγγλέζους το 1945), σώζονται στο αρχείο Αβέρωφ! Ποιος άλλος θα σκεφτόταν εκείνη την ώρα τη σημασία και την αίσθηση της αμεσότητας που θα μπορούσε να προκαλέσει, 50 ή 100 χρόνια αργότερα, η θέα αυτών των τριών πολυκαιρισμένων χαρτιών; Μόνο κάποιος με ασυνήθιστα έντονη την αίσθηση της ιστορίας, όχι μονάχα της ιστορίας του μακρινού παρελθόντος, αλλά και εκείνης που γράφεται κάθε στιγμή από την κάθε γενιά για τις επόμενες».
Τατιάνα Αβέρωφ-Ιωάννου

[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]