Συλλείτουργο

Πρόσωπα και θεσμοί στην ορθόδοξη λατρεία: Επτά μελέτες

Τζέρπος, Δημήτριος Β.

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-496-918-0

Εκδόσεις Ουρανός, Αθήνα, 4/2012

1η έκδ.

Γλώσσα: Ελληνική, Νέα

€ 12.14 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

14 x 21 εκ., 417 γρ., 259 σελ.

Περιγραφή

Από την αρχή της επιστημονικής του σταδιοδρομίας ο συγγραφέας των κειμένων που περιέχονται στο βιβλίο αυτό αισθάνεται ότι συμμετέχει, μαζύ με πολλούς άλλους εκλεκτούς ομοτέχνους του, σ` ένα επιστημονικό συλλείτουργο, και θέτει τις πενιχρές του δυνάμεις στην υπηρεσία της `λειτουργικής επιστήμης`, όπως την εννοεί ο συγγραφέας των αρεοπαγιτικών συγγραμμάτων, που πρώτος και καθιέρωσε τον όρο αυτό. Ως της `θεωρίας`, δηλαδή, της εμβάθυνσης στο νόημα των λειτουργικώς τελουμένων, προκειμένου ο μεγάλος θησαυρός της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, που είναι η Θεία Λατρεία, να γίνει κτήμα του πιστού λαού του Θεού, στον οποίο και ουσιαστικά ανήκει, κατά την έννοια του όρου `λειτουργία`.
Στον παρόντα τόμο περιέχονται επτά επιμέρους λειτουργικές μελέτες, που γράφτηκαν και δημοσιεύτηκαν οι περισσότερες με αφορμή τις διάφορες ακαδημαϊκές υποχρεώσεις του γράφοντος. Αν τώρα συνεκδίδονται, είναι διότι όλες άπτονται δύο βασικών στοιχείων της λειτουργικής παράδοσης της Εκκλησίας μας, που μπορούν να αποτελέσουν κριτήρια και στην αντιμετώπιση των σύγχρονων σχετικών προβλημάτων της. Πρόκειται για τον μορφοποιό ρόλο τον οποίο παίζουν εκάστοτε μέσα στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας τα πρόσωπα και οι θεσμοί. Πρώτον τα πρόσωπα, διότι θεμελιωτής της χριστιανικής λατρείας είναι ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς και διαμορφωτές της οι απόστολοι και όλοι οι άλλοι άγιοι πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας. Και δεύτερον οι θεσμοί, που σημαίνει ότι η λειτουργική ζωή της Εκκλησίας δεν αποτελεί ένα συνονθύλευμα τυπικών στοιχείων `ατάκτως ερριμένων`, αλλά διέπεται ανέκαθεν από Τάξιν, η οποία σε τελική ανάλυση προσδιορίζεται από τις γενικώτερες αρχές της `εν Χριστώ ζωής`.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

ΠΡΟΛΟΓΟΣ
1. Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού
Εισήγηση στο Η' Λειτουργικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Λειτουργικής Αναγεννήσεως στο Βόλο (18-20/9/2006) με γενικό θέμα: 'Το χριστιανικόν Εορτολόγιον'. (Πρώτη δημοσίευση: Το χριστιανικόν Εορτολόγιον. Πρακτικά Η' Πανελληνίου Λειτουργικού Συμποσίου Στελεχών Ιερών Μητροπόλεων (Βόλος, 18-20/9/2006), {Σειρά Ποιμαντική Βιβλιοθήκη 15}, Κλάδος Εκδόσεων της ΕΜΥΕΕ, σσ. 239-263).
2. Η αναθεώρηση των λειτουργικών βιβλίων ως βασική προϋπόθεση λειτουργικής ανανέωσης στην Ορθόδοξη Εκκλησία σήμερα
Εισήγηση στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο που συγκλήθηκε στη Μόσχα (1-4/10/2006) με θέμα: 'Ρωσία και Άθως: Χιλιετία πνευματικής ενότητος'. (Πρώτη δημοσίευση: Κήρυγμα και ευχαριστία. Χαριστήριος τόμος προς τιμήν του Παναγιωτάτου Μητροπολίτου Θεσσαλονίκης Ανθίμου. Εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2009, σσ. 143-155). Το ίδιο κείμενο δημοσιεύθηκε σε ρωσική μετάφραση στον Τόμο Πρακτικών του Διεθνούς Επιστημονικού Θεολογικού Συνεδρίου. [...]
3. Οι λειτουργικές ευχές του Γέροντος Σωφρονίου (του Έσσεξ)
Εισήγηση στο Διορθόδοξο Επιστημονικό Συνέδριο που διοργάνωσε η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου και το Κέντρο Ελληνικού και Ορθόδοξου Πολιτισμού στην Αθήνα (19-21/10/2007 - Αίθουσα Πολεμικού Μουσείου) με γενικό θέμα: 'Γέροντας Σωφρόνιος, Ο θεολόγος του ακτίστου φωτός'. (Πρώτη δημοσίευση: Πρακτικά Διορθοδόξου Επιστημονικού Συνεδρίου 'Γέροντας Σωφρόνιος, Ο Θεολόγος του ακτίστου φωτός', Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου, Άγιον Όρος 2008, σσ. 523-533).
4. Η συμβολή των μεγάλων πατέρων του 4ου-5ου αι. στη διαμόρφωση της χριστιανικής λατρείας. Η περίπτωση του Μεγάλου Βασιλείου
Εισήγηση στο ΙΒ' Λειτουργικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Λειτουργικής Αναγεννήσεως στο Βόλο (27-29/9/2010) με γενικό θέμα: 'Πρόσωπα και σταθμοί, ορόσημα στη διαμόρφωση της θείας λατρείας'. (Πρώτη δημοσίευση: Εκκλησία 9 (2011), σσ. 608-626).
5. Η συμβολή του Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα στην αναζωπύρηση της λειτουργικής ζωής στην Ελλάδα
Εισήγηση στο Α' Θεολογικό Συνέδριο (Σειρά 'Θεολογικές προσωπογραφίες') που διοργάνωσε η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος στην Αθήνα (19-3-2011 / Αμφιθέατρο της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών) με γενικό θέμα: 'Παναγιώτης Τρεμπέλας: Μεταξύ παράδοσης και ανανέωσης, μεταξύ επιστήμης και ιεραποστολής'.
6. Σύγχρονη προβληματική περί του λειτουργικού λόγου
Εισήγηση στο ΙΓ' Λειτουργικό Συμπόσιο που διοργάνωσε η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Λειτουργικής Αναγεννήσεως στην Τήνο (27-29/9/2011) με γενικό θέμα: 'Πρόσωπα και σταθμοί, ορόσημα στη διαμόρφωση της θείας λατρείας'. Πρώτη δημοσίευση: Εκκλησία (2012), σσ. 96-101, 173-179.
7. Ορθόδοξο ιερατικό ήθος. Διδάγματα από τη ζωή και το έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη
Πρώτη δημοσίευση: Θεολογία 82 (2011), σσ. 35-74.
ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Έπαινος του Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Σινά κ. Δαμιανού κατά την ανακήρυξή του σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Θεολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. (Αίθουσα Τελετών Πανεπιστημίου Αθηνών, 23-5-2011).

Add: 2014-01-01 00:00:00 - Upd: 2014-01-01 00:00:00