Το βιβλίο επιχειρεί να αναδείξει με αδρό και ευσύνοπτο τρόπο, για τις ανάγκες της πανεπιστημιακής διδασκαλίας, τις αντιθετικές παραδόσεις που συγκροτούν, αλλά και τέμνουν, την ευρωπαϊκή πολιτική κουλτούρα, διχάζοντας εσωτερικά την ευρωπαϊκή ταυτότητα και ιστορική συνείδηση. Η ανάδειξη των αντιθετικών αυτών ιδεολογικών και διανοητικών παραδόσεων θεωρείται αναγκαία προϋπόθεση για τη συλλογική αυτογνωσία των ευρωπαϊκών λαών. Συγχρόνως αποτελεί τον απαραίτητο διανοητικό εξοπλισμό για τη δημιουργία των όρων που μπορεί να οδηγήσουν στο μετασχηματισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια υπερεθνική ομοσπονδία, που θα θεμελιωθεί στην ισοτιμία των εταίρων, την ιδιότητα του πολίτη, την κοινωνική δημοκρατία και τον πολιτικό και πολιτισμικό πλουραλισμό, υπερβαίνοντας τις ιστορικές συγκρούσεις, τη γεωγραφική διαφοροποίηση, τις εθνοπολιτισμικές ιδιομορφίες, και αναιρώντας τη διαφαινόμενη πολιτική επιλογή της στεγανοποίησης των ευρωπαϊκών συνόρων. Ο ουτοπικός χαρακτήρας του σχεδίου αυτού δεν αναιρεί την αναγκαιότητα του αγώνα για την ιστορική του πραγμάτωση.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]