Ο Αρίσταρχος από τη Σάμο, ο Κοπέρνικος της αρχαιότητας, ήταν εκείνος που, σύμφωνα με τον Αρχιμήδη, παρουσίασε για πρώτη φορά ολοκληρωμένο το ηλιοκεντρικό σύστημα, τις πρώτες δεκαετίες του Γ` π.Χ. αιώνα, συνθέτοντας σε μια μεγαλειώδη σύλληψη τις προηγούμενες αστρονομικές και μαθηματικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων, πολλές από τις οποίες ήδη ανάγονταν στην Ε` προ Χριστού εκατονταετία. Επιπλέον, πρώτος αυτός κατανόησε τις ιλιγγιώδεις αποστάσεις μεταξύ των ουρανίων σωμάτων, τα μεγέθη τους, ή εξέφρασε την πεποίθηση ότι η γη στρέφεται γύρω από τον άξονά της καθώς και περί τον ήλιο, άποψη που του αποδίδει εκτός από τον Αρχιμήδη και ο Πλούταρχος, αναφερόμενος μάλιστα σ` αυτό το θέμα περισσότερες από δύο φορές στα έργα του. Τις δοξασίες του Σαμίου μαθηματικού και αστρονόμου φαίνεται πως ασπάζονταν και άλλοι πολλοί, οι οποίοι πιθανώς αποτελούσαν έναν χαλαρό σύνδεσμο / ομάδα περί αυτόν, όπως μας αφήνει να εννοήσουμε ο Σέξτος ο Εμπειρικός γράφοντας: «αυτοί που αθετούν την κίνηση του κόσμου και ακολουθούν τη δοξασία ότι η γη κινείται, όπως εκείνοι οι γύρω από τον Αρίσταρχο τον Μαθηματικό, οι οποίοι παρ` όλα αυτά δεν κωλύονται στη σύλληψη της έννοιας του χρόνου». Στις απόψεις του στηρίχθηκε βεβαιωμένα και ο Κοπέρνικος, όταν στοιχειοθέτησε τη δική του ηλιοκεντρική θεωρία δεκαοχτώ αιώνες αργότερα.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]