Όλα τα στοιχεία που συνιστούν την «καθυστέρηση» της νεοελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, ωστόσο, δεν θα έπρεπε να εκληφθούν ως επιβιώσεις παλαιοτέρων εποχών στα πλαίσια μιας εξελικτικής θεώρησης αλλά ως ζωντανές συνιστώσες του ίδιου του σχηματισμού, ως εγγενή χαρακτηριστικά του, ως στοιχεία με άλλα λόγια μιας συγκεκριμένης προσαρμογής στις επιταγές της καπιταλιστικής ολοκλήρωσης. Μια τέτοια θεώρηση επιβάλλει η δυναμική προσέγγιση του φαινομένου. Η θεωρία των επιβιώσεων από την οποία δύσκολα ξεφεύγει οποιοδήποτε εξελικτικό ερμηνευτικό σχήμα έχει διαψευστεί επανειλημμένα από την ιστορία και κάθε άλλο παρά βοηθάει στην κατανόηση των τόσο πολύπλοκων και σύνθετων κοινωνικών φαινομένων. Αυτή η εξελικτική λογική επικράτησε ως κυρίαρχο μοντέλο μαρξιστικής ανάλυσης σύμφωνα με το οποίο υιοθετείται μια γραμμική εξέλιξη των ανθρώπινων κοινωνιών η οποία τελεολογικά οδηγεί από το πρώτο στο τελευταίο στάδιο και στα πλαίσια της οποίας σε κάθε μετάβαση τα στοιχεία της προηγούμενης εποχής δεν μπορούν παρά να είναι επιβιώσεις.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]