Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζεται η ιστορία των βαλκανικών λαών κατά τους νεότερους χρόνους, από την τουρκική κατάκτηση ως την εθνική τους αποκατάσταση. Εξετάζονται οι γενικές συνθήκες που επικρατούσαν στην χερσόνησο του Αίμου κατά τους πρώτους κυρίως αιώνες της Οθωμανικής κυριαρχίας, καθώς και η οικονομική και πνευματική ανάπτυξη, διαδικασία που άρχισε τον 18 αι. , σε συνάρτηση με τις οικονομικές δραστηριότητες, τα πολιτικά γεγονότα, τις κοινωνικές εξελίξεις και τις ιδεολογικές τάσεις του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου. Ιδιαίτερα τονίζεται η αλληλεξάρτηση ανάμεσα στην οικονομική και πνευματική ανάπτυξη κάθε βαλκανικού λαού, στην αφύπνιση της εθνικής του συνείδησης και στις εθνικές επαναστάσεις, που οδήγησαν στην απελευθέρωση και στη δημιουργία των εθνικών κρατών. Αυτή η ιστορική εξέλιξη, αποτέλεσμα πολλών ενδογενών και εξωγενών παραγόντων, δεν ήταν όμοια ούτε συντελέστηκε ταυτόχρονα σ’ όλους τους λαούς της χερσονήσου, ούτε είχε τις ίδιες επιπτώσεις. Οι ιδιαιτερότητες κάθε λαού, που έχει βαθιές ρίζες στο παρελθόν, ανιχνεύονται και επισημαίνονται, πράγμα που συμβάλλει στην καλύτερη ερμηνευτική προσέγγιση της ιστορίας του και των αμοιβαίων σχέσεων και αλληλεπιδράσεων. Η σημερινή εκρηκτική κατάσταση στα Βαλκάνια κάνει ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη να γνωρίσουμε το ιστορικό παρελθόν των λαών της χερσονήσου και τα απώτερα ιστορικά αίτια αυτής της κρίσης. Η Μαρία Νυσταζοπούλου-Πελεκίδου, από το 1975 καθηγήτρια της Βαλκανικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Ενώσεως Βυζαντινών Σπουδών, γενική γραμματέας της Ελληνικής Επιτροπής Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης και μέλος άλλων επιστημονικών επιτροπών. Έχει γράψει μελέτες και άρθρα σχετικά με την ιστορία και τους θεσμούς των Βαλκανικών λαών κατά τους μέσους και νεώτερους χρόνους.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]