Όπως το δηλώνει και ο τίτλος του, ο τόμος αυτός περιέχει δώδεκα ποικίλα μελετήματα επάνω σε θέματα της νεοελληνικής λογοτεχνίας του ΙΘ΄ και του Κ΄ αιώνα και που αναφέρονται τόσο στη νεοελληνική ποίηση και πεζογραφία, όσο και στο θέατρο. Στην ποίηση αναφέρονται τα υπ. αρ. 1, 2, 3, 8, 9 και 11 μελετήματα και αναφέρονται κυρίως στο έργο του Διονυσίου Σολωμού και του Οδυσσέα Ελύτη.

Στην πεζογραφία αναφέρονται τα υπ. αρ. 1, 6 και 7 μελετήματα, από τα οποία το τελευταίο εξετάζει το σύγχρονο ιστορικό μυθιστόρημα (1974-2000). Στο θέατρο αναφέρονται τα υπ``. αρ. 1 και 3 μελετήματα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το τελευταίο αυτό μελέτημα που αναφέρεται σε ένα θεατρικό έργο του Ι. Ρίζου - Νερουλού, "Τα Κορακίστικα": είναι η πρώτη στο είδος της νεοελληνική κωμωδία που στηρίζεται στις κωμικές καταστάσεις και τις παρεξηγήσεις που δημιουργούν τα διαλεκτικά στοιχεία της γλώσσας. Επίσης υπάρχει ένα μελέτημα το υπ`` αρ. 12, που αναφέρεται στην άκριτη και ανεξέλεγκτη υιοθέτηση από τους Νεοέλληνες ξένων λεξιλογικών στοιχείων με αποτέλεσμα η σύγχρονη ελληνική γλώσσα να θυμίζει το γλωσσικό εκείνο υβρίδιο που συχνά αποκαλούμε Greeklish!