Πρόλογοι
Κωνσταντία Ταμουτσέλη
Jonathon Porritt
-Ένα Μήνυμα από τα μυρμήγκια
Γιατί τα προγράμματα ΠΕ/ΕΒΑ που στηρίζονται στην προσέγγιση «ζούμε με λιγότερα» είναι ανεπαρκή και μένουν συχνά στο περιθώριο. Γιατί χρειαζόμαστε κάτι πιο ικανοποιητικό και ρεαλιστικό. Περιγράφεται μια αλλαγή στις προοπτικές: το πέρασμα από μια οικονομία « από την πρώτη ύλη στην ταφή» σε μια οικονομία «από πρώτη ύλη σε πρώτη ύλη». Και αυτό απεικονίζεται μέσα από ένα Μήνυμα από τα Μυρμήγκια. Συζητιέται ο ρόλος των πλαισίων σκέψης, το γιατί είναι σημαντικός ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο και το πώς αυτά μπορούν να βοηθήσουν την ΠΕ/ΕΒΑ.
-Προχωρώντας πιο πέρα από την ανακύκλωση.
Πώς φτάσαμε ως εδώ; Η δύναμη της μηχανιστικής και γραμμικής κοσμοθεωρίας του «παίρνω-φτάχνω-πετάω» - μια κληρονομιά της εκβιομηχάνισης. Οι επιλογές της αειφορίας: συμπόρευση της οικονομίας με την οικολογία. Πέντε προτεινόμενοι τρόποι, με αρκετά αμφιλεγόμενα σημεία. Οι συνέπειες του τρόπου σκέψης που επικρατεί σήμερα σχετικά με ΠΕ/ΕΒΑ και οι περιορισμοί του. Χάνοντας τη μεγάλη εικόνα-«Το δίλημμα Jevons», το παράδοξο των φυλακισμένων, η κενότητα της ευημερίας και πώς περισσότερες επιλογές μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της βιωσιμότητας το λιγότερο κακό δεν είναι απαραίτητα καλό.
-Δίδυμη απειλή
Πώς αλλάζει ο κόσμος-το τέλος της εποχής της φθηνής ενέργειας και οι επιπτώσεις του στην αλλαγή του κλίματος. Πώς η γραμμική κοσμοθεωρία έχει επηρεάσει τον τρόπο που βλέπουμε την αλλαγή. Γιατί πρέπει να καταλάβουμε το «σημείο ανατροπής της ισορροπίας» και το ρόλο των κύκλων ανατροφοδότησης: η αλλαγή μπορεί να είναι ξαφνική. Η ιστορία της λίμνης με τα νούφαρα. Η αποσύνδεση των πολιτών ή τα όρια του να αφηγούμαστε τα γεγονότα. Η βιωσιμότητα μέσα από το «τι θα γίνει με μένα;». Η Κοινωνία. Γιατί είναι αδύνατο να εξαγοράσουμε το δρόμο μας προς την αειφορία. Η αναγέννηση της κοινότητας: μεταβατικές πόλεις.
-Καινοτόμες επιχειρήσεις για ένα βιώσιμο μέλλον χαμηλού άνθρακα
Γιατί οι επιχειρήσεις έχουν ηγετικό ρόλο. Καθαρή τεχνολογία και πράσινη οικονομία σε εξέλιξη. Ένα ζήτημα σχεδιασμού. Παραδείγματα πόλεων, προϊόντων, διαδικασιών: Dongtan, Masdar, InterfaceFLOR που λειτουργούν με κλειστούς κύκλους. Ένα μοντέλο εμπνευσμένο από τη Φύση. Διερεύνηση αρχών της βιώσιμης οικονομίας. Υπηρεσίες και όχι αγαθά, αποδοτικότητα των φυσικών πόρων, βιομίμηση, αποκατάσταση του φυσικού κεφαλαίου. Δεν θα έπρεπε η εκπαίδευση να συμμετέχει σε όλο αυτό; Συναρπαστικές ιδέες και προοπτικές από τις επιχειρήσεις, αλλά και ένα «πράσινο» τεστ.
-Μάθηση και μετάβαση
Η πίεση για ριζικές αλλαγές και αλλαγή στη διδασκαλία και τη μάθηση, στην κατανόηση της επιστήμης και των συστημάτων προστίθεται στις καινοτόμες επιχειρήσεις. Πώς μια κοσμοθεωρία για τη «συστημική σκέψη» δημιουργεί αναταράξεις και πώς μπορεί να προωθήσει αποτελεσματικά το έργο των σχολείων και των πανεπιστημίων προς την κατεύθυνση της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλού άνθρακα. Ιδέες και συζήτηση σχετικά με τους χώρους των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών και την κοινότητα. Τα Βιώσιμα Σχολεία. Σχολικοί κήποι, Ζωντανές Μηχανές, πράσινα κτίρια, γεωργικές καλλιέργειες αυτάρκεις σε ενέργεια και κάθετες καλλιέργειες.
-Προς ένα βιώσιμο σχολείο
Η προοπτική μιας οικονομίας χαμηλού άνθρακα και των συστημάτων δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστα τα σχολεία. Τα στάδια προς ένα αειφόρο σχολείο. Εξατομικευμένη μάθηση και κοινοτικά δίκτυα της μάθησης. Το «κλείσιμο του κύκλου» στη φύση, τις επιχειρήσεις και τη μάθηση. Ένα σχολείο οικολογικά αποκαταστημένο (ecorestorative). Συζήτηση για τις ευθύνες των εκπαιδευτικών προς τους μαθητές. Η αειφόρος ανάπτυξη δεν είναι ένας προορισμός, αλλά ένα ταξίδι (...).
-Κοσμοθεωρίες και βιωσιμότητα
(...) Μια οικονομία χαμηλού άνθρακα που βασίζεται στους κλειστούς κύκλους αντλεί ιδέες από τη φύση και τα συστήματα σκέψης. Ο συντονισμός της λειτουργίας της εκπαίδευσης και των επιχειρήσεων στη λογική της λειτουργίας της φύσης είναι ο επιτυχημένος συνδυασμός για την αλλαγή. (...)