Στην έκδοση αυτή συγκεντρώνονται τα πρακτικά του 2ου επιστημονικού συνεδρίου, που πραγματοποίησε η ΚΕ του ΚΚΕ στις 16-17 Απρίλη 2011, για να τιμήσει το μεγάλο δάσκαλο, συγγραφέα, ποιητή και λαϊκό βάρδο Κ. Βάρναλη.
Πρόθεσή μας ήταν το συνέδριο αυτό, όπως και το προηγούμενο για το Γιάννη Ρίτσο, να προσεγγίσει το θέμα του ολόπλευρα, διαλεκτικά, ζωντανά και όχι τυπικά, ακαδημαϊκά και επιτηδευμένα. Με άλλα λόγια το περιεχόμενό του δεν απευθύνεται σε ένα στενό κύκλο ειδικών και μυημένων, αλλά στον καθένα που ενδιαφέρεται να γνωρίσει και να κατανοήσει την πρωτοπόρα τέχνη της εποχής μας μέσα από το έργο ενός από τους σημαντικότερους πρωτεργάτες της, σ` όποιον κουράστηκε απ` τον ψευτο-μοντερνισμό της τέχνης της φυγής, των ομφαλοσκοπήσεων και της εσωστρέφειας, και αναζητεί ένα `φωτεινό ρήγμα` στην τέχνη που αφυπνίζει τη λαϊκή συνείδηση, όπως αυτή του Βάρναλη. Προπαντός όμως απευθύνεται στην εργατική τάξη και την αυριανή βάρδιά της, γιατί η πάλη για την πολιτιστική χειραφέτηση είναι αναφαίρετη πλευρά της γενικότερης πάλης της για τη συνολική κοινωνική απελευθέρωση. Άλλωστε η ζωντανή, αμεσολάβητη, ζουμερή, σταράτη, σατιρική γλώσσα του Κώστα Βάρναλη συνομιλεί άμεσα με το λαό. Δεν καταγράφει, δε διαπιστώνει, δεν παρηγορεί. Κόβει σα μαχαίρι. Είναι ένα αισθητικό-πνευματικό όπλο, ένας ακλόνητος οδηγός στον ταξικό αγώνα. [...]
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]