Οι κανόνες του Κληρονομικού Δικαίου του Αστικού Κώδικα διατυπώθηκαν με βάση το προϊσχύσαν δίκαιο και τους αλλοδαπούς Κώδικες που αποτέλεσαν πρότυπο για τον Αστικό Κώδικα. Κατά το διαρρεύσαν διάστημα θεωρία και νομολογία, καθώς και νομοθετικές τροποποιήσεις, διαμόρφωσαν το ζωντανό Κληρονομικό Δίκαιο της Χώρας μας, προσαρμοσμένο στην ελληνική πραγματικότητα και απαλλαγμένο από αλλοδαπές επιδράσεις.
Το Κληρονομικό Δίκαιο αυτό ερευνάται στο παρόν έργο.
Στόχος του γράφοντος είναι η έρευνα με βάση την αξιολογική στάθμηση των συμφερόντων και η παρουσίαση ενός δυναμικού συστήματος που θα ικανοποιεί -στο μέτρο του δυνατού- τις ανάγκες του θεωρητικού ερευνητή, του πρακτικού ερμηνευτή και του φοιτητή. Και η προσπάθεια αυτή συνοδεύεται από την ελπίδα, ότι ο στόχος αυτός (μπορεί να) έχει επιτευχθεί. Είθε ο αναγνώστης να διαπιστώσει, τουλάχιστον με την επιείκεια που τον διακρίνει, πως η ελπίδα αυτή δεν έμεινε μόνο ελπίδα.
Η τυπικότητα που χαρακτηρίζει το Κληρονομικό Δίκαιο -με κίνδυνο αυτό να εμφανίζεται ως δίκαιο αριθμητικών πράξεων και υπολογισμών- αντισταθμίζεται κατά την ερμηνεία με την αξιολόγηση των συμφερόντων, την αναζήτηση της ratio κάθε επί μέρους ρυθμίσεως και την κατάστρωση συστήματος γενικών αρχών. Διαγράμματα, γραφικές παραστάσεις και παραδείγματα καθιστούν ευχερέστερη την κατανόηση της δομής και της λειτουργίας του τμήματος αυτού της έννομης τάξεως.
Η δομή του έργου ακολουθεί τη δομή του Εγχειριδίου Κληρονομικού Δικαίου, το οποίο -ανατυπούμενο και συμπληρούμενο- κυκλοφορεί από το έτος 1980. Στο βιβλίο ενσωματώνονται, κατάλληλα προσαρμοσμένα, τμήματα μεταγενέστερων μονογραφιών του γράφοντος για θέματα Κληρονομικού Δικαίου. Οι παραπομπές στη βιβλιογραφία και τη νομολογία είναι περιορισμένες, ώστε να μην επιβαρυνθεί η έκταση του έργου, συγχρόνως όμως είναι επαρκείς για την πλήρη ενημέρωση του αναγνώστη. Με το εκτενές αλφαβητικό ευρετήριο και το ευρετήριο νόμων το έργο καθίσταται περισσότερο εύχρηστο.
Και από τη θέση αυτή αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω όλους όσοι βοήθησαν στην ολοκλήρωση της προσπάθειας και τις Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα που πρόθυμα ανέλαβαν και την έκδοση του βιβλίου αυτού.
Απρίλιος 2002, Ι.Σ. Σπυριδάκης
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]