Στον τέταρτο τόμο της έκδοσης της "Ιστορίας του Ευρωπαϊκού Πνεύματος" από "Το Βήμα", ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος μας οδηγεί πλέον στην καρδιά μιας από τις πιο συγκλονιστικές περιόδους της Ιστορίας: της Αναγέννησης. Κεντρικό πρόσωπο της αφήγησης του ο Μιχαήλ Άγγελος, που "έλυσε τα δεσμά του μαρμάρινου όγκου που του παραδόθηκε κι έπλασε ένα έργο ελευθερίας του πνεύματος, όπως μόνον οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δείξει ως τότε ότι μπορούσαν να πλάθουν".
Η κατανόηση της δύσκολης, σχεδόν επικίνδυνης, ισορροπίας ανάμεσα στην έκφραση της ηδονιστικής και της αγιοποιημένης ομορφιάς απασχολεί πολύ έντονα τον Κανελλόπουλο, όταν αναλύει τον Μιχαήλ - Άγγελο, που την ίδια στιγμή που πλάθει την "Πιετά", πλάθει και τις ωραιότερες ανδρικές κι εφηβικές μορφές, που ακτινοβολούν ερωτισμό.
Για τον Κανελλόπουλο, ένας από τους κορυφαίους παράγοντες του αναγεννησιακού λόγου είναι ο Νικολό Μακιαβέλλι, γνωστός ακόμα και σήμερα στο ευρύ κοινό για τις πολιτικές του απόψεις, όπως τις εξέφρασε μέσα από τον κλασικό και για πολλούς αμφιλεγόμενο "Ηγεμόνα" του. Με εκείνον ολοκληρώνει το πέρασμά του από την Ιταλία και ετοιμάζεται πια να στρέψει το βλέμμα, στον επόμενο τόμο, στις γερμανικές χώρες: στον ερχομό του Λούθηρου και στον γόνιμο "σεισμό" που έφεραν οι ιδέες του στην Ευρώπη...
Περιέχονται τα κεφάλαια:
- Η ζωή και το έργο του Μιχαήλ Άγγελου
- Η ανάπτυξη της τέχνης στην Ιταλία της Αναγέννησης και οι Ιταλοί καλλιτέχνες στην Κύπρο
- Η αρχιτεκτονική της Αναγέννησης και οι απαρχές του μπαρόκ
- Ο Άγιος Πέτρος
- Η αυτοβιογραφία του Μπενβενούτο Τσελλίνι
- Η ζωή και το έργο του Αριόστο
- Ο Νικολό Μακιαβέλλι