Tο έργο αυτό έχει τέτοια δομή και εσωτερική σύνθεση ώστε να μπορεί να αποτελεί παράλληλα έγκυρο ενημερωτικό ανάγνωσμα για τον γενικό αναγνώστη, βιβλίο αναφοράς για τον ανειδίκευτο στο θέμα κοινωνικό ή ιστορικό επιστήμονα, βασικό εγχειρίδιο για τον φοιτητή των επιστημών της εκπαίδευσης και εργαλείο δουλειάς για τον ειδικό μελετητή της ιστορίας της εκπαίδευσης στη νεότερη Ελλάδα.

Τα κεφάλαια του βιβλίου ακολουθούν τις καθιερωμένες στον κλάδο χρονολογικές τομές με συμβατικά-συμβολικά όρια το 1833 και το 2000. Ωστόσο η επιδιωκόμενη ερμηνευτική προσέγγιση των βασικών χαρακτηριστικών της νεοελληνικής εκπαίδευσης επιχειρείται και με την εξέταση ορισμένων θεμάτων σε διαχρονικές ενότητες. Ο χρήστης διευκολύνεται εξάλλου με πίνακες, διαγράμματα, ευρετήριο και με ένα εύχρηστο σύστημα εσωτερικών παραπομπών.

Στη θεώρηση της πορείας των πραγμάτων, στις πράξεις και στα κείμενα (τόσο της εκάστοτε εξουσίας όσο και εκείνων που την αμφισβητούν) το βάρος πέφτει στην αναζήτηση του ουσιαστικού τους νοήματος. Γι’ αυτό είναι συχνές οι αναφορές σε γεγονότα και πρόσωπα της γενικής ιστορίας ή άλλων επιμέρους κλάδων της, καθώς και η παράθεση εικαστικού υλικού και χαρακτηριστικών αποσπασμάτων από κείμενα κάθε εποχής.